شناخت پیشینی یا ماتقدَّم ( a priori ) مفهومی در فلسفه ی معرفت شناختی است که در مقابل شناخت پسینی یا ماتأخَّر ( a posteriori ) قرار می گیرد. این نوع شناخت به معرفتی مستقل از تجربه ی حسی اشاره دارد که به عنوان پیش شرط هرگونه تجربه عمل می کند.
... [مشاهده متن کامل]
این تمایز به طور نظام مند در فلسفه ی استعلایی ایمانوئل کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم، مطرح شد و بیانگر تفکیکی میان شناخت های تجربی و شناخت های پیش شرط برای تجربه است.
... [مشاهده متن کامل]
این تمایز به طور نظام مند در فلسفه ی استعلایی ایمانوئل کانت، فیلسوف آلمانی قرن هجدهم، مطرح شد و بیانگر تفکیکی میان شناخت های تجربی و شناخت های پیش شرط برای تجربه است.
از علت به معلول پی بردن
استقرایی
دانش حضوری مستقل از تجربه که در مقابل کلمه پسینی قرار دارد که دانش حصولی وابسته به تجربه و مشاهده است
مستقل از تجربه