پیرشهریار
لغت نامه دهخدا
گوشت بوانه پیر شالیار بو
هوشت جه کیاسته ذانای سیمیاربو
یعنی بگفتار پیر شهریار گوش کن و بنوشته دانای سیمیار ( زردشت ) هوش خود را بسپار. از کلمات پیر شهریار این است :
داران گیان دارن جرگ و دل پرگن
گائی پر بر گن ، گائی بی بر گن
کرگ جه هیلین ، هیلی جه کرگن
رواس جه رواس ورگن جه ورگن
ترجمه :
درختان جان دارند جگر و دلشان ریشه و برگهاست.
گاهی پربرگ هستند گاهی بی برگند.
مرغ از تخم است و تخم از مرغ
روباه از روباه ، گرگ از گرگ است.
هم از کلمات اوست :
وریوه و ارو و روه ورینه
و ریسه بریو چوار سرینه
کرگی سیاوه و هیلیش چرمینه
گوشلی ممیریو دوی برینه
ترجمه :
برفی میبارد که برف خورده است
رسن که پاره شود چهار سرپیدا میکند
ماکیان سیاه تخمش سفیدست
دیگچه که سوراخ میشود دو در پیدا میکند.
باری در سخنان پیر شهریار اشارات بسیار راجع بحفظ آئین قدیم است و اهل محل در مجوس بودنش شکی ندارند ولی معتقدند که شخص دیگری هم به این نام بوده است همعصر شیخ عبدالقادر گیلانی ( اواخر قرن پنجم هجری ) که با شیخ ارتباط داشته و او را پیر شهریار ثانی میگویند و معروفست که این پیر حضرت محمد ( ص ) را در خواب دید و اسلام آورد و نام خود را مصطفی نهاد و کتاب معرفت قدیم را تحریف کرد و هرچه با دیانت اسلامی منافات صریح داشت برگرفت. فعلاً نسخه محرف در دست مردم اورامانست. گویند در 842 هَ. ق. شخصی بنام مولانا گشایش به اورامان سفر کرد تا مردم آنجا را قرآن تعلیم دهد این ملا چشمانی شکسته و ضعیف داشت مردم اورامان فراهم آمده ازریش سفیدان و آگاهان خود پرسیدند: «قرون قدیما یام مارفتو پیر شالیاری باد» یعنی قرآن کهن ترست یا کتاب معرفت پیر شهریار، دانایان در پاسخ گفتند: «مارفتو پیرشالیاری قدیما قرونی هیزیکه گشایشه کوری آوردنش » یعنی معرفت پیر شهریار قدیم است قرآن را دیروز گشایش کور آورده است. ( کرد و پیوستگی نژادی و تاریخی او ص 121 و ص 122 ).
فرهنگ فارسی
گویش مازنی
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید