[ویکی نور] پژوهشی در مقتل های فارسی، تألیف محمدعلی مجاهدی ، تلاشی است نو در مسیر معرفی مقتل هایی که از قرن اول تاکنون به زبان فارسی نوشته شده است.
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و مؤلف و متن اصلی در پنج فصل است. در این کتاب پیشینه مقتل نگاری و سپس متون از ابتدا تاکنون بررسی شده است. در معرفی مقاتل، نویسنده ابتدا به معرفی اثر و زمان نگارش آن می پردازد. سپس درباره شیوه نگارش آن سخن می گوید و سرانجام نمونه هایی از نثر آن را به خوانندگان ارائه می هد.
در فصل اوّل، «کلیاتی درباره مقتل و مقتلنگاری» ارائه شده و از «پیشینه مقتلنگاری در زبان عربی و فارسی» و نیز «منابع مورد استفاده مقتلنگاران» به صورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است.
نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره می کند که بسیاری از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهدای ملا حسین واعظ کاشفی (متوفای 910ق) را به عنوان اوّلین مقتل پارسی معرفی کردهاند، ولی بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانی برخی از متون منثوری که به نقل و بررسی وقایع عاشورا پرداختهاند، تردیدی وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسی میتوان عناوین این آثار و موضوعاتی را که درباره حادثه کربلا نگاشتهاند، به روشنی نشان داد. مرحوم ملک الشعرای بهار از چهار کتاب به عنوان قدیمترین نثر فارسی یاد کردهاند.
در فصل دوم، «سیمای امام حسین(ع) در نثر کهن پارسی» به تصویر کشیده شده و نمونههایی از مطالب پراکندهای که در 24 متن کهن پارسی درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است.
در فصل سوم، «کتاب شناسی توصیفی برخی از کتابهای مربوط به عاشورا» مورد بررسی قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیدههایی از هریک از آنها، در حدّ گنجایی مقال به «بررسی محتوایی» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخی معرفی شده و انتخاب آنها به گونهای بوده است که هریک نماینده قرائتی خاص و یا نگرشی ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتی چند نمونه برگزیده شده است.
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه از ناشر و مؤلف و متن اصلی در پنج فصل است. در این کتاب پیشینه مقتل نگاری و سپس متون از ابتدا تاکنون بررسی شده است. در معرفی مقاتل، نویسنده ابتدا به معرفی اثر و زمان نگارش آن می پردازد. سپس درباره شیوه نگارش آن سخن می گوید و سرانجام نمونه هایی از نثر آن را به خوانندگان ارائه می هد.
در فصل اوّل، «کلیاتی درباره مقتل و مقتلنگاری» ارائه شده و از «پیشینه مقتلنگاری در زبان عربی و فارسی» و نیز «منابع مورد استفاده مقتلنگاران» به صورت کوتاه و گذرا سخن به میان آمده است.
نویسنده در دومین مبحث از این فصل به این موضوع اشاره می کند که بسیاری از محقّقان از جمله مؤلف روضات الجنات، روضة الشهدای ملا حسین واعظ کاشفی (متوفای 910ق) را به عنوان اوّلین مقتل پارسی معرفی کردهاند، ولی بطلان این نظر بر اهل تحقیق پوشیده نیست؛ زیرا در قدمت زمانی برخی از متون منثوری که به نقل و بررسی وقایع عاشورا پرداختهاند، تردیدی وجود ندارد و در پیشینه نثر فارسی میتوان عناوین این آثار و موضوعاتی را که درباره حادثه کربلا نگاشتهاند، به روشنی نشان داد. مرحوم ملک الشعرای بهار از چهار کتاب به عنوان قدیمترین نثر فارسی یاد کردهاند.
در فصل دوم، «سیمای امام حسین(ع) در نثر کهن پارسی» به تصویر کشیده شده و نمونههایی از مطالب پراکندهای که در 24 متن کهن پارسی درباره سالار شهیدان آمده، ارائه شده است.
در فصل سوم، «کتاب شناسی توصیفی برخی از کتابهای مربوط به عاشورا» مورد بررسی قرار گرفته و ضمن ارائه برگزیدههایی از هریک از آنها، در حدّ گنجایی مقال به «بررسی محتوایی» این متون نیز پرداخته شده است. در این بخش 36 مقتل و متن تاریخی معرفی شده و انتخاب آنها به گونهای بوده است که هریک نماینده قرائتی خاص و یا نگرشی ویژه از رویداد کربلا و فرهنگ عاشورا باشند و گاه نیز از هر قرائتی چند نمونه برگزیده شده است.