پولک زنی و پیرسینگ

پولک زنی و پیرسینگ ( به انگلیسی: Blanking and Piercing ) یکی از فرآیندهای برشکاری هستند که در آن ها به کمک یک سنبه ( punch ) و یک ماتریس ( die ) قطعات از روی یک کویل ورق بازشده بریده و جدا می شوند.
پولک زنی یا همان Blanking برای شکل دهی کلی و ظاهر بیرونی قطعه استفاده می شود؛ در حالی که از پیرسینگ برای ایجاد سوراخ ها و اشکال داخلی قطعه مورد استفاده قرار می گیرد. توجه کنید که ورق باقی مانده از کویل ورق که عملیات پیرسینگ و پولک زنی روی آن انجام شده، به عنوان دورریز و ضایعات در نظر گرفته می شود. البته توجه کنید ممکن است با یک سری عملیات دیگر این ورق دورریز را به چرخه تولید بازگرداند.
لقی، فاصله کوچک بین لبه های برشی سنبه و ماتریس است که اهمیت فراوانی در سوراخکاری دارد. باید توجه داشت که اگر فاصله میان سنبه و ماتریس برابر ضخامت خود قطعه باشد، موجب تخریب قالب، سنبه یا ماتریس می شود و همچنین ورق نیز کشیده شده و پاره می شود. پس بنابراین لقی را اندکی بیشتر از صخامت قطعه در نظر می گیریم.
لقی را به این صورت اعمال می کنیم که اگر قطر سنبه برابر با اندازه دقیق سوراخ مورد نظر بود، ماتریس را کمی بزرگتر در نظر می گیریم و اگر قطر ماتریس دقیقاً برابر با قطر سوراخ مورد نظر بود، سنبه را اندکی کوچکتر در نظر می گیریم. البته باید توجه کرد که در حالت اول اندکی از ورق منحنی شده و باید صاف گردد و در حالت دوم، مقداری پلیسه ایجاد می شود که باید در مراحل بعد جدا شود.
محاسبه این لقی طبق استانداردهای مختلف، برای هر ورق با ضخامت خاص و با جنس منحصر به فرد، به صورت جداگانه محاسبه و استاندارد شده است. [ ۱]
انواع مختلفی از فرآیندهای پولک زنی و پیرسینگ وجود دارند که عبارتند از: شیارزنی، مشبک زنی، لبه زنی، اکسترود سوراخ، قطع کردن، پرداخت کاری، پولک زنی دقیق و پیرایش
مشبک زنی ( به انگلیسی: Perforating ) برای ایجاد سوراخ های نزدیک به هم و با تعداد زیاد از این فرایند استفاده می شود. سنبهٔ این فرایند باید به گونه ای طراحی شود که به علت نزدیکی سوراخ ها به یکدیگر و کشش و عدم تحمل ورق، ورق پاره یا سوراخ ها با پلیسه همراه نباشد. [ ۲]
لبه زنی ( به انگلیسی: Notching ) فرایند برای ایجاد برش در لبه های ورق مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع نوعی از پیرسینگ است که به جای وسط ورق، در لبه آن اجام می شود. [ ۳]