پنسیکلوویر

پنسیکلوویر ( انگلیسی: Penciclovir ) یک داروی ضد ویروس آنالوگ گوانوزین است که برای درمان عفونت های گوناگون هرپس ویروس استفاده می شود. این یک آنالوگ نوکلئوزیدی است که سمیت کم و گزینش پذیری خوبی از خود نشان می دهد. از آنجایی که پنسیکلوویر در صورت تجویز خوراکی ( از طریق خوراکی ) ضعیف جذب می شود، اغلب به عنوان یک درمان موضعی استفاده می شود. این ماده فعال در داروهای تبخال Denavir ( NDC 0135 - 0315 - 52 ) ، Vectavir و Fenivir است. فام سیکلوویر یک پیش داروی پنسیکلوویر با فراهمی زیستی خوراکی بهبود یافته است.
پنسیکلوویر برای استفاده پزشکی در سال ۱۹۹۶ تأیید شد. [ ۲]
این دارو در درمان هرپس لبیالیس ( تبخال ) ، مدت زمان بهبودی، درد و ویروس قابل تشخیص تا یک روز در مقایسه با مدت زمان کلی ۲ تا ۳ هفته از تظاهرات بیماری کاهش می یابد. [ ۳]
پنسیکلوویر در شکل اولیه خود غیرفعال است. در درون یک سلول آلوده به ویروس، یک تیمیدین کیناز ویروسی یک گروه فسفات به مولکول پنسیکلوویر می افزاید. این مرحله محدود کننده سرعت در فعال سازی پنسیکلوویر است. سپس کینازهای سلولی ( انسانی ) دو گروه فسفات دیگر می افزایند و پنسیکلوویر تری فسفات فعال را می سازند. این شکل فعال شده DNA پلیمراز ویروسی را مهار می کند، بنابراین توانایی ویروس برای تکثیر در سلول را مختل می کند.
انتخابی بودن پنسیکلوویر ممکن است به دو عامل نسبت داده شود. نخست، تیمیدین کینازهای سلولی فرم والد را با سرعت قابل توجهی کمتر از تیمیدین کیناز ویروسی فسفریله می کنند، بنابراین تری فسفات فعال در غلظت های بسیار بالاتری در سلول های آلوده به ویروس نسبت به سلول های غیر آلوده وجود دارد. دوم، داروی فعال شده به DNA پلیمراز ویروسی با میل ترکیبی بسیار بالاتری نسبت به DNA پلیمرازهای انسانی متصل می شود. در نتیجه، پنسیکلوویر سمیت سلولی ناچیزی را برای سلول های سالم نشان می دهد.
ساختار و نحوه عملکرد پنسیکلوویر بسیار شبیه به سایر آنالوگ های نوکلئوزیدی است، مانند آسیکلوویر که بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. تفاوت بین آسیکلوویر و پنسیکلوویر در این است که شکل تری فسفات فعال پنسیکلوویر برای مدت طولانی تری نسبت به شکل فعال شده آسیکلوویر در سلول باقی می ماند، بنابراین غلظت درون سلول پنسیکلوویر با توجه به دوزهای سلولی معادل بالاتر خواهد بود.