پناهندگی به کعبه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] پناهندگی به کعبه (قرآن). یکی از جاهای امنی که خداوند برای انسان قرار داده و قرآن هم به آن اشاره کرده است، کعبه می باشد.
پناهندگی به خانه خدا، کعبه، سبب ایمنی از هر تعرض می باشد:واذ جعلنا البیت مثابة للناس وامنا.... .و (به خاطر بیاورید) هنگامی که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان برای مردم قرار دادیم ... . در احتمالی «مثابه» به معنای پناهگاه می باشد. .. ومن دخله کان ءامنا..... . و هر کس داخل آن (خانه خدا) شود در امان خواهد بود... . بعد از اشاره به مقام والای ابراهیم در آیه گذشته، به بیان عظمت خانه کعبه که به دست ابراهیم ساخته و آماده شد پرداخته، می فرماید: به خاطر بیاورید هنگامی را که خانه کعبه را مثابة (محل بازگشت و توجه) مردم قرار دادیم و مرکز امن و امان (و اذ جعلنا البیت مثابة للناس و امنا).مثابة در اصل از ماده ثوب به معنی بازگشت چیزی به حالت نخستین است، و از آنجا که خانه کعبه مرکزی بوده است برای موحدان که همه سال به سوی آن رو می آوردند، نه تنها از نظر جسمانی که از نظر روحانی نیز بازگشت به توحید و فطرت نخستین می کردند، از این رو به عنوان مثابه معرفی شده، و از آنجا که خانه انسان که مرکز بازگشت همیشگی او می باشد محل آرامش و آسایش است، در کلمه مثابه یک نوع آرامش و آسایش خاطر، نیز افتاده است و این معنی با کلمه امنا که پشت سر آن ذکر شده تاکید می شود، مخصوصا کلمه للناس نشان می دهد که این مرکز امن و امان، پناهگاهی است عمومی برای همه جهانیان و انسان ها و توده های مردم. و این در حقیقت اجابت یکی از درخواست هایی است که ابراهیم از خداوند کرد. پس حق مطلب این است که جمله: و من دخله کان آمنا، در این زمینه است که حکمی تشریعی را بیان کند، نه یک خاصیت تکوینی را. (اگر خاصیت تکوینی مسجد الحرام این بود که هر کس داخل بشود امنیت پیدا می کند. طاغیانی چون یزید بن معاویه نمی توانست مخالف و دشمن خود، عبدالله بن زبیر را در آن خانه از بین ببرد. بلکه به بلای ابرهه و لشکریانش دچار می شد).چیزی که هست اینکه از این جمله (که جمله خبری است) می توان استفاده کرد که قبل از اسلام هم حکم امنیت این خانه تشریع شده بود. هم چنان که چه بسا این معنا از دعای ابراهیم که در دو سوره ابراهیم و بقره نقل شده، استفاده بشود، مؤید این استفاده این است که، قبل از بعثت هم عرب جاهلیت این حق را برای بیت محفوظ داشتند. معلوم می شود این رسم به زمان ابراهیم علیه السلام متصل می شده، و از جعلیات خود عرب جاهلیت نبوده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس