پناهندگان در ایران

سازمان ملل متحد از ایران برای نحوه میزبانی از میلیون ها پناهنده ستایش کرده است. از آنجا که افغانستان در سال های اخیر بی ثبات تر شده و اقتصاد آن راکد است پناهندگان افغان تمایلی به بازگشت داوطلبانه به کشورشان ندارند.
رهبر ایران در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد هر کودک در ایران فارغ از مدارک سجلی اش باید در مدرسه پذیرفته شود. این باعث شد ۴۸٬۰۰۰ کودک افغان فاقد مدرک شناسایی در نظام آموزشی ثبت نام کنند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل به همراه وزارت بهداشت ایران برای ارایه مراقبت سلامت اولیه به همه پناهندگان تلاش کرده اند. این مراقبت شامل واکسیناسیون، تنظیم خانواده و مراقبت مادر و کودک می شود.
موج اول پناهندگان خارجی در ایران آواره های حمله شوروی به افغانستان بودند. پس از جنگ ایران و عراق موج دیگری از آوارگان از عراق به ایران رفتند. بسیاری از آنان پس از حمله آمریکا به عراق به کشورشان برگشتند. در چارچوب طرح ساماندهی اتباع غیرمجاز، دولت ایران سعی در سرشماری و صدور مدارک برای پناهندگان و همچنین اخراج اتباع غیرمجاز دارد.
قانون اصلی پناهندگی در ایران آیین نامه پناهندگان مصوب سال ۱۳۴۲ است. بنا بر ماده ۱ آیین نامه اجرایی ماده ( ۱۸۰ ) قانون برنامه سوم توسعه ایران پناهنده کسی است که «به علت ترس موجه از اینکه به دلایل مربوط به نژاد یا مذهب، ملیت یا عضویت در بعضی گروه های اجتماعی یا داشتن عقاید سیاسی تحت شکنجه قرار گیرد. در خارج از کشور محل سکونت عادی خود بسر می برد و نمی تواند یا به علت ترس مذکور نمی خواهد خود را تحت حمایت آن کشور قرار دهد. »