پمپ سرنگ

پمپ سرنگی پمپی است که برای تزریق مقدار خاصی محلول از آن استفاده می شود. با پیشرفت علم پزشکی داروهای حساسی کشف شده اند که برای تزریق آنها به بیمار دقت زیادی لازم است. در تزریق این داروها عموماً دو مشکل عمده وجود دارد: یکی آنکه نیمه عمر بسیاری از آنها کوتاه است و سریعاً در سطح سرمی اثر می گذارند، به طوری که چند دقیقه تأخیر، تعجیل یا عدم دقت در دز تزریق شده، اثربخشی دارو بر بیمار را تغییر خواهد داد. دوم اینکه با توجه به حجم کم این داروها، سرعت تزریق نیز نقش بسیار زیادی در اثر بخشی داروها دارد، به طوری که با کمی خطا در سرعت تزریق، یا دارو اثر لازم را نخواهد داشت یا اینکه اثرات سوء over dose به وجود خواهد آمد. [ ۱]
امروزه دستگاه های مختلفی ساخته شده اند که با استفاده از یک سیستم میکروپروسسوری، دقت بالایی در سرعت و حجم تزریق انواع داروها، برای بیماران مختلف فراهم کرده است. از متداول ترین این دستگاه ها، انواع اینفیوژن پمپ، پمپ سرنگی، PCA ( برای تزریق داروهای ضد درد ) ، پمپ تالاسمی، پمپ انسولین و پمپ های implant ( که در داخل بدن کاشته می شوند ) را می توان نام برد. [ ۲]
اساس کار این دستگاه، تزریق دارو با استفاده از سرنگ می باشد. از آنجا که عموماً قطر داخلی سرنگ استاندارد و ثابت است، می توان با تنظیم سرعت خطی حرکت پیستون سرنگ، سرعت تزریق را کنترل نمود. به طور معمول این دستگاه ها برای تزریق داروها در حجم های کم استفاده می شوند، چراکه عموماً از سرنگ های ۵ سی سی تا ۵۰ سی سی استفاده می کنند. از آنجایی که دقت این دستگاه ها در حد 0. 1 cc/h می باشد، در استفاده از آنها عموماً داروها کمتر رقیق می شوند که این خود مزیتی است. چرا که در بسیاری از موارد، حجم زیاد مایعات بسیار مضر است و اگر بتوان داروهای بیمار را بدون آنکه دقت دستگاه به هم بخورد در حجم کم به بیمار تزریق کرد، تأثیر بسزایی در کیفیت درمان خواهد داشت.
این موضوع باعث شده است تا در بخش های قلبی CCUها بیشتر از پمپ های سرنگی استفاده شود تا پمپ های دیگری مثل اینفیوژن پمپ ها.
سرنگ پلاستیکی حاوی مایع در قسمت نگهدارنده قرار داده می شود، یک تیوب به همراه ست نگهدارنده ( Giving Set ) توسط یک سوزن یا کانولا ( Cannula ) به رگ بیمار یا مستقیماً به معده او متصل می گردد. هنگامیکه نرخ جریان مایع مشخص شد پمپ، پلانگر ( Plunger ) سرنگ را تحت فشار قرار داده تا مایع جریان پیدا کند. سرعت تزریق ( حرکت پلانگر ) وابسته به قطر سرنگ و نرخ جریان تنظیم شده برای پمپ است. زمانیکه پمپ در حال کار است، میزان نرخ جریان، حجم و فشار مایع دایماً اندازه گیری شده و هرگاه خطایی در این پارامترها یا سایر پارامترهای دیگر رخ دهد، آلارم دستگاه اپراتور را آگاه خواهد نمود.