پلین

لغت نامه دهخدا

پلین. [ ] ( اِخ ) قریه ای است در یک فرسنگی جنوب رام هرمز. ( فارس نامه ناصری ).

پلین. [ پْلی / ی ِ ]( اِخ ) کائیوس پلینیوس سکوندوس معروف به پلین بزرگ. عالم طبیعی و نویسنده رومی مولد، کم در عصر تی بر بسال 23 م.، متوفی در زمان تیتوس بسال 79. وی در سپاه روم به خدمت پرداخت و از جنگهای روم کتابی در فن پرتاب کردن زوبین هنگام سواری به یادگار گذاشت و هم کتابی در 20 جزء راجع به جنگهای روم در ژرمانی تألیف کرد و نیز کتابی بنام استودیوسوس برای آموختن فن خطابه به خواهرزاده خویش پلین کوچک و دیگر کتابی در کلمات مشکوک و تاریخی در 31 جزء و بالاخره تاریخ طبیعی در 37 جزء و آن کتابی است بسیار مهم و تنها تألیف او که به ما رسیده است همین کتاب است. نرون امپراطور او را به اسپانیا فرستادو او هنگامی که در سال 79 م. آتش فشانی وزوو شروع شددریاسالار جهاز می سن بود و بر خلاف نامه های صریح و دقیق پلین کوچک جمعی گفته اند که او در قله وزوو در راه خدمت به علم جان سپرد و این گفته ای داستانی و دور از صحت است او در واقع فدای وظیفه شناسی و بشردوستی گشت و ضمناً مشاهدات خود را در کیفیت امر آتش فشانی نیز یادداشت میکرد و بمحض اینکه خطر ظاهر شد او با کشتی های خود برای نجات کسانی که در خطر بودند به ساحلی که مورد تهدید بود نزدیک شد لکن نتوانست آنان را رهائی بخشد زیرا دریا کشتی ها را بطرف ساحل میراند و مانع حرکت آنها بود. وی در استابی در خانواده آشنائی که میخواست افراد آن را نجات دهد فرودآمد و آنجا پس از گذراندن شب و روزی پر بیم و اضطراب از اثر بخارهای گوگرد بخبه بمرد. پلین مردی سخت پرکار بود ولی به انتقاد اخبار و روایات توجه نداشت. تاریخ طبیعی او که علاوه بر علوم طبیعی شامل علم فلک و طبیعیات بمعنی اخص ( فیزیک ) و جغرافیا و کشاورزی و بازرگانی و پزشکی و صنایع است اقتباسات مفصل و گرانبهائی از بیش از دو هزار کتاب که عده معدودی از آنها در دست است میباشد. پلین قصص و خرافات علمی را بدون تحقیق پذیرفته است معذالک دانشمندان بزرگ مانند بوفن تاریخ طبیعی وی را ستوده اند و در کتاب وی نظریات و آراء هوشمندانه در شرح بسیاری از امور دیده میشود. مبنای فلسفه او بر بدبینی و اقوال وی به حزن و غم مقرون است چه او پیوسته به طبیعت انسان و خدا تعرض می کند. در ایران باستان. ( ج 1 ص 79 ) آمده است :... عالم مذکور کتابهای بسیار نوشته که بقول پلین کوچک عده اش از یکصدوشصت تجاوز میکند ولی این کتابها مفقود گشته و فقط سی وهفت کتاب او موسوم به تاریخ طبیعی تا زمان ما باقی مانده. میتوان گفت که این کتابها دائرة المعارف عهد قدیم است زیرا کتب مزبور پر است از همه گونه اطلاعات ( گیاه شناسی ، حیوان شناسی ، علم احجار، ستاره شناسی ، طب ، فیزیک ، جغرافیا، شناسائی احجار کریمه و غیره ). خود مؤلف گوید که برای تألیف این کتابها دوهزار کتاب خوانده و بیست هزار یادداشت کرده. در این کتابها او اسامی 327نویسنده یونانی و 146 نویسنده رومی را ذکر میکند و چون نوشته های اینها غالباً مفقود شده از این حیث هم کتابهای پلین بزرگ ، مهم است. از کتب مزبوره 37 کتاب را پلین در 77 م. به تیتوس امپراطور روم هدیه کرد.اهمیت این کتابها برای تاریخ عهد قدیم از این حیث است که اطلاعاتی در باب ممالک مختلفه مشرق قدیم و ایران میدهد. راجع به مندرجات کتب او باید گفت تمامی آنچه را که نوشته نمیتوان صحیح دانست ولی از شخصی هم که خواسته از همه چیز حرف بزند نمیتوان متوقع بود که هر چه نوشته صحیح باشد. انشاء او بعقیده محققان در نوشته های او مختلف است یعنی آن را در بعض جاها مغلق و پیچیده در برخی روان و در قسمتی بد تشخیص داده اند - انتهی. صاحب قاموس الاعلام ترکی گوید: پلین از مشاهیر حکمای طبیعی و در حکم موجد تاریخ طبیعی است در سال 25 م. در شهر کومه و یا ورونه از ایتالیا متولد شد. در مبادی حال در زمره سربازان بود سپس به شغل قضاوت اشتغال ورزید و ضمناً به علوم و ادبیات پرداخت. بعدها متصدی پاره ای از مأموریتها گردید. در سال 68 فرماندار اسپانیا و در سنه 84 سردار نیروی دریائی مسینه شد. تمام اوقات فراغت خود را صرف کنجکاوی در علوم و فنون می کرد و شوق عجیب به علم و دانش داشت. کتاب رفیق سفر و انیس بالین و بستر وی بود و بالاخره در راه همین عشق جان داد. هنگام اشتعال کوه آتشفشان وزوو در سنه 79 م. برای کنجکاوی و مشاهده آتشفشان به کوه نزدیک شد و از خطر نهراسید تا از تأثیر سوء گازهای مهلک به هلاکت رسید. کتابهای متعدد در علم حقوق و تاریخ نگاشته است ولی نسخ آنها مفقود است فقط یک تألیف او راجع به تاریخ طبیعی موجود است. این کتاب را در 37 فصل مرتب ساخته و در حقیقت مجموعه ای از فنون مختلفه پرداخته است. در اینجا از احوال زمین و علم جو، و جغرافیا، و هیأت و نباتات و حیوانات و معادن و مفردات طبّی و حتی نقاشی و مجسمه سازی بحث کرده است و اگر چه این تألیف از نقص و عیب خالی نیست لکن طلاقت و فصاحت بیان مؤلف تلافی آن نقائص را میکند. وی عالم طبیعت را مانند بوفن مصورو مجسم ساخته است و این کتاب مکرر طبع و نشر و به اکثر السنه ترجمه شده است... - انتهی. پلین ( پلینیوس )را در بعض منابع اسلامی با ابولونیوس ( بلینوس و بلیس و بلیناس ) اشتباه کرده اند. رجوع به بلینوس شود. دوست عزیز فاضل جوان من آقای دکتر محمد معین را تتبع و تحقیقی انیق در ترجمه بلیناس است که در مجله دانش به طبع رسیده و اینک ما آن را از آنجا نقل میکنیم :بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

دانشمند طبیعی دان و نویسنده رومی ( و. ۲۳ - ف. ۷۹ م . ) مهمترین تالیف وی ((تاریخ طبیعی ) )است در ۳۷ جزو . اوبهنگام آتشفشانی و زوو ازبخار گوگرد خفه شد.
خواهر زاده پلین سابق الذکر

دانشنامه عمومی

دانشنامه آزاد فارسی

پِلین (Plain)
(به زبان فرانسوی: لاپلَن) اعضای میانه رو کنوانسیون ملّی درخلال انقلاب فرانسه که از اکثریّت عددی برخوردار بودند. برخی از رهبران پلین ازجمله آبه سییس و بِرتران بارِر ابتدا از ژیروندن های میانه رو حمایت کردند، امّا رفته رفته به هواداری از مونتانیارها که تندروتر بودند، برخاستند و بسیاری از آن ها در ژوئیۀ ۱۷۹۳ به اعدام لوئی شانزدهم رأی دادند. در ژوئیۀ ۱۷۹۴ اعضای پلین به سرنگونی روبسپیر و دیگر ژاکوبن های افراطی کمک کردند. در نوامبر ۱۷۹۹، سییس ازجمله رهبران کودتایی بود که دیرکتوار را سرنگون کرد و ناپلئون بناپارت را به قدرت رسانید.

پیشنهاد کاربران

پلین : پلین نام دخترانه است . پلین با ریشه ترکی به معنی نام گلی است .
پلین . [ پ ُ ی ِ ] ( اِخ ) یکی از نویسندگان یونان باستان در قرن دوم میلادی در مقدونیه مدّتی در روم به وکالت اشتغال داشت و کتابی در حیل نظامی نگاشته است که موجود است . ( قاموس الاعلام ترکی در کلمه ٔ پولیان ) .

بپرس