پلی پلوئید

پلی پلوئید ( به انگلیسی: Polyploid ) جانداران یا سلول هایی هستند که دارای بیش از دو سری کروموزوم همتا هستند. دستگی ( به انگلیسی: Ploidy ) در ژنتیک به شمار دسته های کروموزوم ها گفته می شود که با هم جور یا همتا هستند که این کروموزوم های جور را، به ویژه در برخی از مرحله های تقسیم سلول، در کنار هم می توان یافت.
اغلب یوکاریوت ها دیپلوئید هستند یعنی دو دسته کروموزوم مشابه دارند ولی برخی جانداران به ویژه گیاهان پلی پلوئید ( دارای سه یا بیشتر دسته کروموزوم مشابه ) هستند.
جانورانی مانند کرم های پهن، زالو و آرتمیا از این جمله اند. در گیاهان ۳۰ تا هشتاد درصد به خصوص گیاهان گل دار پلی پلوئید هستند.
پلی پلوئیدی ممکن است طبیعی باشد یا به طور مصنوعی ایجاد شود. پلی پلوئیدی مصنوعی از طریق وارد کردن شوک های محیطی یا استفاده از مواد شیمیایی که مانع از تقسیم کروموزوم ها می شوند مثل کلشی سین ( Colchicine ) که مانع از تشکیل رشته های دوک تقسیم می گردد انجام می گیرد. امروزه القا پلی پلوئیدی با استفاده از مواد شیمیایی جهش زا، به عنوان یکی از روش های اصلاح گیاهان به منظور افزایش قابلیت تولید، مورد استفاده قرار می گیرد.
پلی پلوئیدی می تواند به دو روش به وجود آید. در اتوپلی پلوئیدی ( Autopolyploidy ) همهٔ کروموزوم ها از یک گونه هستند. در آلوپلی پلوئیدی ( Allopolyploidy ) کروموزوم ها شامل هیبریدی از کروموزوم های دو گونهٔ متفاوت هستند.