پلایومتریک

پلیومتریک ( به انگلیسی: Plyometrics ) نوعی از تمرین های ورزشی بر پایه حرکات سرعتی، قدرتی و بهبود عملکرد سامانه عصبی - عضلانی است که معمولاً به منظور افزایش کارایی در یک رشته ورزشی خاص انجام می پذیرد. مربیان ورزشی برای پرورش توان انفجاری ورزشکاران، شیوه پلایومتریک را به کار می گیرند که عامل مهمی در برتری آنان در رشته های مختلف به شمار می آید.
واژه پلایومتریک از دو بخش «پلایو» به معنای طولانی تر و گسترده تر و «متریک» به معنی اندازه گیری و ارزیابی تشکیل شده است.
در این تمرینات از ویژگی های واکنشی عضله در تغییر سریع از کار مغلوب ( منفی ) به کار غالب ( مثبت ) استفاده می شود. پایه این تمرینات را چرخه کشش - انقباض شکل می دهد و کلید فعال سازی این چرخه، کشش عضلات است. افزایش توان خروجی از دو راه انجام می پذیرد:
• کشش سریع عضله که موجب فعال شدن بازتاب کششی می شود.
• آزاد شدن انرژی ذخیره شده در اجزای الاستیک عضله که بر انقباض درون گرا می افزاید.
برای نخستین بار در شوروی پیشین، یک مربی دو و میدانی به نام یوری ورخوشانسکی ( Yuri Verkhoshansky ) ، که به ملقب به پدر تمرینات پلایومتریک است، به این نکته پی برد که با استفاده از چرخه کششی انقباضی عضلات می توان ورزشکاران را به روشی تمرین داد تا توان انفجاری عضلات در آنها افزایش پیدا کرند.
بنابراین، ورزشکاران رشته های دو و میدانی نخستین گروهی بودند که به کمک این شیوه به موفقیت های زیادی دست یافتند. از سال ۱۹۷۵ پلایومتریک در آمریکا نیز مورد استفاده قرار گرفت.
• پرش های درجا
• پرش های ایستاده
• پرش های چندگانه ( پرش طرف، پرش به عقب و جلو )
• پریدن ( جهش )
• تمرینات جعبه
• تمرینات با توپ پزشکی
• پرش های عمقی