پلاک پی یر

پلاک های پی یر یا لکه های پی یری ( انگلیسی: Peyer's patches ) یا به اختصار PP که بدان ندول های لنفوئیدی متراکم نیز می گویند، فولیکول های لنفاوی منظمی در بافت روده ها هستند که معمولاً در بخش های انتهایی روده باریک، به ویژه در تهی روده و درازروده و گاهی نیز در دوازدهه یافت می شود. [ ۱]
ویژگی این پلاک ها که در بافت پوششی روده قرار دارند، اپی تلیوم مرتبط با فولیکول ( FAE ) است که سرتاسر فولیکول های لنفوئیدی را می پوشاند[ ۲] و از اپی تلیوم معمولی پرزهای روده متفاوت است، چرا که نسبت به آن سلول های گابلت کمتری داراست[ ۳] و در نتیجه لایهٔ موکوسی اش نازک تر است[ ۴] و علاوه بر این ها دارای سلول های تخصصی M یا سلول های میکروفولد است که کارشان، جذب و انتقال آنتی ژن از مجرای روده باریک است. [ ۲]
بیشترین میزان این پلاک ها در سن ۱۰ الی ۱۵ سالگی در بدن یافت می شود و با افزایش سن، از تعداد آنها کاسته می شود. [ ۱]
پلاک های پی یر نقش مهمی در پاسخ دستگاه ایمنی به عوامل بیماری زا دارند. این پلاک ها حاوی ماکروفاژها، سلول های دندریتیک، لنفوسیت های بی و لنفوسیت های تی متعددی هستند و عوامل بیماری زا باید اول از اینجا عبور کنند.
علاوه بر این، رشد بیش از حد این بافت، خود می تواند مشکل ساز شود. مثلاً هیپرتروفی پلاک های پی یر با بروز «درهم روی روده با علت نامشخص» مرتبط است. همچنین هیپرتروفی این بافت سبب استعداد ابتلا به انسفالوپاتی های اسفنجی شکل می گردد.
همچنین عوامل بیماری زایی چون پولیوویروس و سالمونلا، این بخش از روده را هدف قرار می دهند. [ ۵]