پل دوسن

پل دوسن ( به انگلیسی: Paul Deussen ) هندشناس آلمانی که دربارهٔ اوپانیشادها تحقیقات جامعی کرده است.
برهماناها: که جهت مراسم عبادی وضع شده و توصیف و توضیح مراسم قربانی مندرج در متون ودایی توسط برهمن ها یا روحانیون است.
براهماناها به دو دسته «آرانیاکا» و «اوپانیشاد» تقسیم می شوند.
۱. آرانیاکاها ( Aranyakas ) یعنی جنگل نامه، مشتمل بر مسائل مورد نیاز اهل ریاضت؛ که به طور یقین برای آن گوشه گیران و خلوت گزینانی منظور شده بود که به جنگلهای دور دست و به خلوت و سکوت جنگلهای ( aranya ) پناه می بردند.
و در آن خلوت گاه، متوجه به حقایق درونی می شدند و به مراقبهٔ احوال باطن می پرداختند.
«آرانیاکاها» در واقع حلقهٔ رابط بین «براهماناها» و «اوپانیشادها» هستند.
۲. اوپانیشادها ( Upanishads ) کلمه اوپانیشاد از سه جزء «اوپا = نزدیک» و «نی = پایین» و «سد = نشستن» مرکب است و در لغت سانسکریت یعنی نشستن شاگرد نزدیک و زیر دست استاد برای آموختن علوم سرّی.
و برای آنانی نوشته شده که از قیود عالم مادی رهایی می جسته و با کسب یک روش و آداب معنوی به تزکیه نفس می پرداخته و راه نجات و آزادی را برمی گزینند.
سرایندگان اوپانیشادها فرزانگان و نوشندگان احکام حق بودند که در دل جنگلهای بکر هند خلوت می گزیدند و به خویشتن کاوی می پرداختند و تجارب معنوی را که از مبدأ فیاض ایزدی به آنها الهام می شد و با علم حضوری و اشراق در درون آنها سریان می یافت. [ ۱] [ ۲]
• Vivekananda on Paul Deussen