پشت تنه

پُشت تنه ( opisthosoma ) بخش خلفی ( عقبی ) بدن برخی از بندپایان است که در عقب پیش تنه prosoma قرار گرفته است. داشتن پشت تنه از ویژگی های بندپایان زیرشاخه گیره داران Chelicerata ( عنکبوتیان، خرچنگ های نعلی، و غیره ) است. گرچه پشت تنه از بیشتر جهات به شکم شباهت دارد و اغلب در توصیفات به آن بخش شکمی نیز گفته می شود اما تفاوت پشت تنه با شکم این است که در پشت تنه اندام تنفسی ( شُش کتابی ) و قطعات قلبی هم وجود دارد.
تعداد بندها و اندام های آویزه ای appendages در پشت تنه جانوران متفاوت است. عقرب ها در پشت تنه خود ۱۳ قطعه دارند اما قطعه اول تنها در دوران رشد جنینی دیده می شود. دیگر عنکبوتیان، برای نمونه عنکبوت های خرمن Opiliones، در پشت تنه خود فقط ۱۰ قطعه دارند. به طور کلی در جانورانی که پشت تنه دارند اندام های آویزه ای پشت تنه از بین رفته یا کاهش یافته اند. البته در خرچنگ های نعلی این آویزه ها به صورت اندام لوح مانندی که شُش پوش opercula نامیده می شوند باقی مانده اند و شش کتابی این جانوران را می پوشانند. شش پوش های خرچنگ نعلی برای جابجایی جانور و عبور گاز نیز استفاده می شود. در بیشتر گیره داران اندام پشت تنه ای به شدت فروکاسته شده و ساختارهایی تخصصی پیدا کرده اند، برای نمونه تارریس spinneret عنکبوت ها یا شانه وش Pecten عقرب ها از این دسته اند. در جانورانی چون سرکه پاش ها و عنکبوت های شلاقی اولین جفت از جناغچه های sternites آنان ممکن است از اندام های پشت تنه ای بوده باشد که به مرور زمان به شدت تغییر کرده اند.