پساکمونیسم

پسا - کمونیسم یا پست کمونیسم ( به انگلیسی:Post - communism ) دوره تحول یا گذار سیاسی و اقتصادی در کشورهای کمونیستی سابق واقع در اروپای شرقی و بخش هایی از آفریقا و آسیا است که در آن دولت های جدید به دنبال ایجاد اقتصادهای سرمایه داری مبتنی بر بازار آزاد بودند. در بین سال های ۱۹۸۹–۱۹۹۲، حکومت حزب کمونیست در اکثر ایالت های تحت حکومت حزب کمونیست سقوط کرد. پس از سختی ها و مشکلات فراوان، احزاب کمونیست کنترل خود را در چین، کوبا، لائوس، کره شمالی و ویتنام حفظ کردند. یوگسلاوی به بخش هایی تقسیم شد که در یک سلسله پیچیده طولانی جنگ بین گروه های قومی فرورفت. جنبش های کمونیستی شوروی در کشورهایی که تحت کنترل شوروی نبودند نیز سقوط کردند. [ ۱] [ ۲]
سیاست های اکثر احزاب کمونیست در هر دو بلوک شرق و غرب با الگوی اتحاد جماهیر شوروی اداره می شد. در اکثر کشورهای بلوک شرق به دنبال انقلاب های ۱۹۸۹ و سقوط دولت های تحت رهبری کمونیست ها، احزاب کمونیست به دو دسته تقسیم شدند: یک احزاب سوسیال دموکرات اصلاح طلب و یک حزب کمونیست جدید با گرایش کمتر اصلاح طلب. احزاب سوسیال دموکرات تازه ایجاد شده عموماً بزرگتر و قدرتمندتر از احزاب کمونیست باقی مانده بودند - فقط در بلاروس، قزاقستان، مولداوی، روسیه و تاجیکستان احزاب کمونیست نیروی مهمی باقی ماندند. [ ۳] [ ۴]
در بلوک غرب، بسیاری از احزاب کمونیست خودخوانده به «سقوط کمونیسم» با تغییر سیاست های خود به مسیری میانه روتر و کمتر رادیکال تر واکنش نشان دادند. در کشورهایی مانند ایتالیا و آلمان متحد شده، پساکمونیسم با افزایش نفوذ سوسیال دموکرات های موجود مشخص می شود. احزاب کمونیست ضد شوروی در بلوک غرب ( مثلاً احزاب تروتسکیست ) که احساس می کردند انحلال اتحاد جماهیر شوروی دیدگاه ها و پیش بینی های آن ها را تأیید می کند، از آن رونق خاصی پیدا نکردند. برخی از احزاب نیز کمتر رادیکال شدند.
چندین کشور کمونیستی در دهه ۱۹۸۰ اصلاحات اقتصادی را از یک اقتصاد برنامه ریزی شده به یک اقتصاد بازار محورتر انجام داده بودند، به ویژه مجارستان، لهستان، بلغارستان و یوگسلاوی. گذار اقتصادی پس از کمونیستی بسیار ناگهانی تر و با هدف ایجاد اقتصادهای کاملاً متکی بر سرمایه داری بود. [ ۵]
همه کشورهای مربوطه ابزارهای سنتی کنترل اقتصادی کمونیستی را کنار گذاشته و کم و بیش با موفقیت به سمت سیستم های بازار آزاد حرکت کرده اند. [ ۶] اگرچه برخی مانند چارلز پل لوئیس بر تأثیر سودمند سرمایه گذاری چندملیتی تأکید می کنند، این اصلاحات همچنین پیامدهای منفی مهمی داشت که هنوز در حال آشکار شدن است. سقوط کمونیسم، استانداردهای زندگی متوسط در اوایل دهه ۱۹۹۰ را با سقوط فاجعه باری در بسیاری از بخش های کمکان سابق مواجه کرد ( به ویژه در اتحاد جماهیر شوروی سابق ) . این استانداردها تنها در اواخر دهه ۹۰ میلادی شروع به افزایش دوباره کردند. برخی از جمعیت ها هنوز به طور قابل توجهی بدتر از سال ۱۹۸۹ هستند. ( به عنوان مثال مولداوی و صربستان ) . برخی دیگر به طور قابل توجهی فراتر از این آستانه بازگشته اند ( مانند جمهوری چک، مجارستان و لهستان ) و برخی مانند استونی، لتونی، لیتوانی ( ببر بالتیک ) و اسلواکی دچار رونق اقتصادی شدند. بجز لهستان و آلبانی که رشد اقتصادی خود را حفظ کردند، تمامی این کشورهای پساکمونیستی از رکود ۲۰۰۹ میلادی آسیب دیدند.