پس دمه

پَس دَمه[ ۱] یا ابر خطی ( به انگلیسی: کانتریل: Contrails کوتاه شدهٔ "condensation trails" ) دنبالهٔ سپیدرنگی است که هواپیمای جت در آسمان از خود باقی می گذارد و از بخار آب هم فشرده درست شده است. به ابر خطی، بخار دنباله دار و ابر پَرسای هوانوردی ( لاتین: cirrus aviaticus ) هم گفته اند.
پس دمه ها ابرهای خطی شکلی هستند که توسط گاز خروجی از موتور هواگردها، و معمولاً در ارتفاع چندین مایلی بالای زمین، تشکیل می شوند. [ ۲] ماده اصلی تشکیل دهنده ابرهای خطی آب است که به شکل بلور یخ درآمده است. به واسطه دمای پایین محیط در ارتفاع های بالا، بخار آب موجود در گاز خروجی موتور هواپیما شکل خطی دنباله دار را به خود می گیرد.
ناخالصی های موجود در گاز خروجی از موتور هواپیما، که شامل ترکیبات سولفوری ( ۵ صدم درصد وزن سوخت جت ) است، هسته هایی را فراهم می آورند که ذرات آب موجود در خروجی موتور هواپیما می توانند به دور این هسته ها شکل گرفته و بزرگ شوند. در صورت شکل گرفتن چنین قطره های آبی، این قطره ها در اثر دمای محیط یخ زده و پس دمه ها را تشکیل می دهند. به علاوه، تغییر فشار هوا در ( ریز ) گردبادهایی که در نوک بال های هواپیما تشکیل می شوند هم می تواند به شکل گیری ابرهای خطی منجر شود. پس دمه ها و دیگر ابرهایی که در اثر فعالیت مستقیم انسانی شکل می گیرند را انسان زاد ( به انگلیسی: homogenitus ) می نامند.