پس از

طبق لغت نامهٔ دهخدا و دیگر منابع معتبر زبان فارسی:
1. باسن [سَ]: لگن خاصره، استخوان بندی لگن، محل اتصال ران به تنه.
2. باسن [سُ]: نوعی ساز بادی از خانوادهٔ فلوت ( با زبانه دو تیغه ) .
این ها معانی ثبت شده و مستند هستند و هیچ ارتباطی با واژهٔ ترکی باس = فشاردادن ندارند.
- - -
۲. ادعای ریشهٔ ترکی �باس�
برخی منابع غیرعلمی ادعا می کنند که:
باسن از باس ترکی گرفته شده،
و کلماتی مثل پس، بوسه، پاس، پاسدار، بازار و… هم از این ریشه هستند.
این ادعا از لحاظ زبان شناسی و منابع معتبر کاملاً غلط است:
1. پس در فارسی: از پشت و پُشت با ریشهٔ هندواروپایی است و ربطی به ترکی ندارد.
2. بوسه: از ریشهٔ اوستایی و فارسی باستان ( vasa → بوسیدن ) آمده، نه از ترکی.
3. بازار: از پارسی میانه ( bāzār ) گرفته شده، ریشهٔ ترکی ندارد.
4. پاسدار، پاسبان: ترکیبی از پاس دار در فارسی است، نه از باس ترکی.
منبع معتبر:
Dehkhoda Dictionary
Safa, A. ( 1966 ) . Farhang - e Nām - e - Forūgh
Steingass, F. ( 1892 ) . Persian - English Dictionary
- - -
۳. بررسی ادعاهای غیرعلمی درباره باسن
ادعا: �باسن = بخشی از بدن که هنگام نشستن فشارداده می شود�
رد علمی: این برداشت عامیانه است و هیچ مدرک زبانی تاریخی یا لغت شناسی ندارد.
واقعیت: باسن در فارسی به لگن خاصره می گوید و از ریشهٔ اوستایی یا فارسی میانه نیست که به �فشار دادن� ترکی ربط داشته باشد.
ادعا: �باستان، بوستان، بس و بسار و… همه از باس ترکی هستند�
رد علمی: این واژه ها هرکدام ریشهٔ مستقل و مستند دارند:
باستان → فارسی میانه bāstān، ریشهٔ �گذشته�
بوستان → فارسی → باغ و میوه کاری
بس/بسیار → فارسی، از ریشهٔ bas در فارسی به معنی �کافی�
هیچ سند زبان شناسی معتبر این ها را از ترکی نمی داند.
- - -
✅ جمع بندی
1. واژهٔ باسن در فارسی معنای لگن خاصره دارد و با ساز موسیقی هم معنای مستقل دارد.
2. ادعاهای ارتباط آن با ترکی و ریشهٔ �فشاردادن� علمی نیستند و جعلی هستند.
3. بسیاری از واژه هایی که به غلط به این ریشه نسبت داده می شوند، هرکدام ریشهٔ مستقل فارسی یا اوستایی دارند.
4. منابع معتبر: دهخدا، فرهنگ معین، Steingass، Safa و منابع اوستایی و فارسی میانه.
- - -

پس بریم بیرون آیا پس به معنی عقب ورا ودنبال وپشت میدهد نه اینجا اون معانی رانداردپس دراینجابعنوان یک کلمه تاکید میادوممکنه درجاهایی به کلمه ای هست که به آعازسخن گفتن کمک میکندکلمه باسن هم که دراصل باسان وازکلمه باس هست که هنگام نشتن بالی عقب ران به جایی صندلی زمین یاهرجایی که میخواهی بشینی درواقع اون قسمت که هنگام نشستن به جایی فشارداده میشودوحتی درکلمه باستان معنی زمان کذشته که باستی شده وازعقب مانده است وکلمه بوستان که تخم هارادرآنجا باستی میکنند درترگفته میشه دروباستی کردورفت یعنی دروفشارداد همچنین کلمه بسابسیو بسیار که به مقدارزیاداشاره دارد وباسار وپاسار پازاربازار وغیره که شاید ازین کلمه باس دویست کلمه درمعانی وجاهای مختلفاسفاده میشه ووبه وجودامده