پروتکل اصلی سامانه پنجره ای اکس[ ۱] [ ۲] [ ۳] ( به انگلیسی: X Window System core protocol ) پایه ای ترین پروتکل در ساختار سامانه پنجره ای اکس است. سامانهٔ پنجره ای اکس، یک سامانه پنجره ای تحت شبکه برای نمایشگرهای بیت مپی است که برای ساختن واسط های گرافیکی کاربر در سیستم عامل های یونیکس، شبه یونیکس یا دیگر سیستم ها بکار برده می شود. اکس بستری را فراهم می کند که به کمک آن می توان نرم افزارهایی به همراه واسط گرافیکی ( همچون میزکارهای گنوم و کی دی ئی ) را بر روی این سیستم عامل ها اجرا کرده و توسعه داد. سامانهٔ پنجره ای اکس از یک مدل مشتری - خدمت گذار برخوردار است. در این مدل، یک سرویس دهندهٔ یگانه که سرور اکس نامیده می شود، همهٔ سخت افزارهای ورودی/خروجی همانند صفحه نمایش، صفحه کلید، ماوس و . . . را کنترل می کند. همهٔ برنامه های کاربردی هم به گونهٔ سرویس گیرنده کار می کنند و با کمک سرور اکس، با کاربر یا دیگر کلاینت ها تعامل برقرار می کنند. این تعامل توسط پروتکل اصلی سامانه پنجره ای اکس ساماندهی می شود. پروتکل های دیگری هم در رابطه با سامانه پنجره ای اکس وجود دارد که این پروتکل ها، هم به گونهٔ یک پروتکل جدا و خودسر هستند و هم اینکه بر روی بستر پروتکل اصلی اکس ایجاد شده اند.
در پروتکل اصلی سامانهٔ پنجره ای اکس، تنها چهار گونه بسته وجود دارد که به گونهٔ ناهمگام، [ و ۱] بر روی شبکه فرستاده می شود: درخواست ها، [ و ۲] پاسخ ها، [ و ۳] رویدادها[ و ۴] و خطاها. [ و ۵] درخواست ها از سوی کلاینت به سرور فرستاده می شوند تا اجرای یک کار یا دریافت اطلاعاتی را از سرور درخواست کنند. درخواست ها یا به سرور می گویند که کار خاصی را انجام دهد ( همچون ایجاد کردن یک پنجره تازه ) یا از سرور می خواهند که داده های دلخواهی را برای کلاینت ها بفرستد. پاسخ ها از سوی سرور برای کلاینت ها فرستاده می شوند و داده های درخواستی کلاینت را در خود دارند که در پاسخ به درخواست کلاینت ها برای آن ها فرستاده می شود. رویدادها از سوی سرور برای کلاینت فرستاده می شوند و کلاینت را از کارهایی که کاربر سرگرم انجام دادن آنهاست یا رخدادهای دیگری که ممکن است کلاینت علاقه مند به دانستن آن ها باشد، باخبر می کنند و کلاینت می تواند واکنش درخور به آن رویدادها را نشان دهد. هنگامی که رویداد غیرمنتظره ای در هنگام پردازش کردن درخواست های کلاینت رخ می دهد و خطایی روی می دهد، سرور این خطاها را به کمک بسته هایی از نوع خطا به آگاهی کلاینت می رساند. درخواست ها ممکن است باعث تولید کردن پاسخ ها، رویدادها یا خطاها شوند؛ افزون بر آن، سرور اجبار نمی کند که بسته ها حتماً باید به ترتیب خاصی بر روی شبکه ارسال شوند. چندین افزونه برای پروتکل اصلی هست که هر کدام درخواست ها، پاسخ ها، رویدادها و خطاهای ویژهٔ خودشان را دارند.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر پروتکل اصلی سامانهٔ پنجره ای اکس، تنها چهار گونه بسته وجود دارد که به گونهٔ ناهمگام، [ و ۱] بر روی شبکه فرستاده می شود: درخواست ها، [ و ۲] پاسخ ها، [ و ۳] رویدادها[ و ۴] و خطاها. [ و ۵] درخواست ها از سوی کلاینت به سرور فرستاده می شوند تا اجرای یک کار یا دریافت اطلاعاتی را از سرور درخواست کنند. درخواست ها یا به سرور می گویند که کار خاصی را انجام دهد ( همچون ایجاد کردن یک پنجره تازه ) یا از سرور می خواهند که داده های دلخواهی را برای کلاینت ها بفرستد. پاسخ ها از سوی سرور برای کلاینت ها فرستاده می شوند و داده های درخواستی کلاینت را در خود دارند که در پاسخ به درخواست کلاینت ها برای آن ها فرستاده می شود. رویدادها از سوی سرور برای کلاینت فرستاده می شوند و کلاینت را از کارهایی که کاربر سرگرم انجام دادن آنهاست یا رخدادهای دیگری که ممکن است کلاینت علاقه مند به دانستن آن ها باشد، باخبر می کنند و کلاینت می تواند واکنش درخور به آن رویدادها را نشان دهد. هنگامی که رویداد غیرمنتظره ای در هنگام پردازش کردن درخواست های کلاینت رخ می دهد و خطایی روی می دهد، سرور این خطاها را به کمک بسته هایی از نوع خطا به آگاهی کلاینت می رساند. درخواست ها ممکن است باعث تولید کردن پاسخ ها، رویدادها یا خطاها شوند؛ افزون بر آن، سرور اجبار نمی کند که بسته ها حتماً باید به ترتیب خاصی بر روی شبکه ارسال شوند. چندین افزونه برای پروتکل اصلی هست که هر کدام درخواست ها، پاسخ ها، رویدادها و خطاهای ویژهٔ خودشان را دارند.
