پرِماداسا، راناسینْگهِه (۱۹۲۴ـ۱۹۹۳)(Premadasa, Ranasinghe)
دولتمرد راست گرای سریلانکایی، نخست وزیر (۱۹۷۸ـ۱۹۸۸) رئیس جمهور (از ۱۹۸۸). با مسکن سازی انبوه و برنامۀ فقرزدایی محبوبیت فراوان کسب کرد. در پی گفتگو های صلح با چریک های «ببرهای تامیل» برآمد، ولی در زمان ریاست جمهوری در یک بمب گذاری انتحاری در مرکز کلمبو به قتل رسید؛ ببرهای تامیل مسئولیت خود را در این قتل تکذیب کردند. پرماداسا از کاست پایین هینایا، در یک منطقۀ فقیرنشین کلمبو متولد شد، ولی توانست در کالج معتبر کاتولیک سنت جوزف تحصیل کند. در آغاز عضو حزب کارگر بود و پس از استقلال سریلانکا در ۱۹۴۸، عضو شورای شهر و معاون شهردار شد. در ۱۹۶۰ از حزب ملی متحد (UNP) محافظه کار به مجلس راه یافت و در شمار افراد مورد حمایت جونیوس ریچارد جایه واردنه، نخست وزیر (۱۹۷۷ـ۱۹۷۸) و رئیس جمهور سریلانکا (۱۹۷۸ـ۱۹۸۸)، درآمد. در ۱۹۶۵ـ۱۹۶۸ و ۱۹۷۰ـ۱۹۷۷ ناظم پارلمانی حزب ملی متحد، و در ۱۹۶۸ـ۱۹۷۰ وزیر حکومت محلی، مسکن و ساختمان بود و در ۱۹۷۸ نخست وزیرِ جایه واردنه شد و برنامۀ ساخت مسکن عموم و فقرزدایی را آغاز کرد. همچنین در ۱۹۸۷ موضع ملی گرایانۀ سینهالیها را در پیش گرفت و از قرارداد هند ـ سریلانکا، که جایه واردنه و راجیو گاندی نخست وزیر هند امضا کرده بودند، حمایت نکرد. پرماداسا در مقام رئیس جمهوری دربارۀ خروج سربازان حافظ صلح هندی از شبه جزیرۀ جفنه در شمال سریلانکا مذاکره کرد و به آتش بس پانزده ماهه با نیروهای جدایی خواه تامیل دست یافت. او دستور عملیات شدید بر ضد جنبش مارکسیست JVP در جنوب را صادر کرد که از اوت تا سپتامبر ۱۹۸۹ دست کم ۵هزار قربانی گرفت. اقدامات بی محابای او باعث برقراری ثبات سیاسی و احیای اقتصاد سریلانکا شد. رقبای او در حزب ملی متحد ازجمله لعلیت آتولات مودالی وزیر پیشین امنیت ملی (که او نیز در ۱۹۹۳ به قتل رسید) و جَمانی دیسانایکهـ که با رفتار خودکامانه پرماداسا در حاشیه قرار گرفته بودند، با انشعاب از حزب، جبهه ملی متحد دموکراتیک را تأسیس کردند.
دولتمرد راست گرای سریلانکایی، نخست وزیر (۱۹۷۸ـ۱۹۸۸) رئیس جمهور (از ۱۹۸۸). با مسکن سازی انبوه و برنامۀ فقرزدایی محبوبیت فراوان کسب کرد. در پی گفتگو های صلح با چریک های «ببرهای تامیل» برآمد، ولی در زمان ریاست جمهوری در یک بمب گذاری انتحاری در مرکز کلمبو به قتل رسید؛ ببرهای تامیل مسئولیت خود را در این قتل تکذیب کردند. پرماداسا از کاست پایین هینایا، در یک منطقۀ فقیرنشین کلمبو متولد شد، ولی توانست در کالج معتبر کاتولیک سنت جوزف تحصیل کند. در آغاز عضو حزب کارگر بود و پس از استقلال سریلانکا در ۱۹۴۸، عضو شورای شهر و معاون شهردار شد. در ۱۹۶۰ از حزب ملی متحد (UNP) محافظه کار به مجلس راه یافت و در شمار افراد مورد حمایت جونیوس ریچارد جایه واردنه، نخست وزیر (۱۹۷۷ـ۱۹۷۸) و رئیس جمهور سریلانکا (۱۹۷۸ـ۱۹۸۸)، درآمد. در ۱۹۶۵ـ۱۹۶۸ و ۱۹۷۰ـ۱۹۷۷ ناظم پارلمانی حزب ملی متحد، و در ۱۹۶۸ـ۱۹۷۰ وزیر حکومت محلی، مسکن و ساختمان بود و در ۱۹۷۸ نخست وزیرِ جایه واردنه شد و برنامۀ ساخت مسکن عموم و فقرزدایی را آغاز کرد. همچنین در ۱۹۸۷ موضع ملی گرایانۀ سینهالیها را در پیش گرفت و از قرارداد هند ـ سریلانکا، که جایه واردنه و راجیو گاندی نخست وزیر هند امضا کرده بودند، حمایت نکرد. پرماداسا در مقام رئیس جمهوری دربارۀ خروج سربازان حافظ صلح هندی از شبه جزیرۀ جفنه در شمال سریلانکا مذاکره کرد و به آتش بس پانزده ماهه با نیروهای جدایی خواه تامیل دست یافت. او دستور عملیات شدید بر ضد جنبش مارکسیست JVP در جنوب را صادر کرد که از اوت تا سپتامبر ۱۹۸۹ دست کم ۵هزار قربانی گرفت. اقدامات بی محابای او باعث برقراری ثبات سیاسی و احیای اقتصاد سریلانکا شد. رقبای او در حزب ملی متحد ازجمله لعلیت آتولات مودالی وزیر پیشین امنیت ملی (که او نیز در ۱۹۹۳ به قتل رسید) و جَمانی دیسانایکهـ که با رفتار خودکامانه پرماداسا در حاشیه قرار گرفته بودند، با انشعاب از حزب، جبهه ملی متحد دموکراتیک را تأسیس کردند.
wikijoo: پرماداسا،_راناسینگهه_(۱۹۲۴ـ۱۹۹۳)