پرستوی خانگی یا پرستوی معمولی ( نام علمی: Hirundo rustica ) پراکنده ترین گونهٔ پرستو است. پرنده ای از گروه گنجشک سانان با بالاتنه آبی، نوک تیز و خمیده است که در اروپا، آسیا، آفریقا و آمریکا یافت می شود.
... [مشاهده متن کامل]
شش زیرگونه از چلچله وجود دارد که در نیمکره شمالی پراکنده هستند. چهار گونه در زمستان به نیمکره جنوبی مانند آرژانتین و شمال استرالیا مهاجرت می کنند. اگرچه به علت بزرگی این نگرانی کمی برای انقراض وجود دارد اما به شدت از تعداد آنها در محل های صنعتی مانند فرودگاه بین الملی دوربان کم شده است. این پرنده جزو پرنده های ملی استونی به شمار می رود.
طول چلچله از سر تا انتهای دم ۱۶ سانتی متر است. ویژگی آن داشتن دم دوشاخهٔ بلند است که در هنگام گسترده بودنش لکه های کوچک سفیدی بر آن دیده می شوند. رنگ روتنه آبی سیاه است، گلو و پیشانی بلوطی، نوار سینه تیره، و زیرتنه نخودی هستند. زیرگونهٔ فلسطینی این پرنده با زیرتنهٔ قرمز نخودی دیده می شود.
پرنده های جوان فاقد شاخه های دم هستند اما نوار سینه و بال هایشان قهوه ای و پیشانیشان بلوطی کمرنگ است. پرواز این پرندگان قوی و باشکوه است و حشرات را اغلب در بالای سطح زمین و در هوا شکار می کنند.
چلچله ها در فضاهای باز، کشتزارها، و نزدیک مناطق مسکونی آشیانه می سازند. آن ها آشیانه خود را بر روی سقف خانه ها یا شکاف دیوارها با بهره گیری از گل می سازند. در ایران، این پرندگان را می توان به تعداد زیاد در تابستان ها یافت و احتمال دارد که تعدادی از آن ها در زمستان ها در جنوب کشور باقی بمانند.
این پرنده زمستان را در نیجریه سپری می کند و با وجود منابع غذایی فراوان آنجا را محل مناسبی برای تخم گذاری نمی بیند از این رو نزدیک بهار مهاجرتی ۵هزار کیلومتری را به سمت اروپا آغاز می کند. طی این مسیر صحرای آفریقا بزرگ ترین چالش این پرنده با مرگ است که مسافتی ۱۵۰۰ کیلومتری وسط صحرا را بدون آب و غذا طی ۴ روز طی کند. در جنوب لیبی این پرنده به ایستگاه وسط راه می رسد دریاچه ای از آب جوشان زیر زمینی وسط کویر به نام ام الماء در یوباری. آب این دریاچه به دلیل تغییر شرایط آب و هوایی کره زمین طی سالها کم شده و ۵ برابر از آب دریا شورتر است اما میزبان مگس های آب شور است که به دلیل ساختار بدنی می توانند آب شور را به صورت شیرین ذخیره کنند و منبع آب و غذایی خوبی برای چلچله باشند. برخی پرنده ها مانند دم جنبانک ها در این محل متوقف شده و شروع به شکار می کنند. برنامه ریزی مسافرت این پرنده به صورتی است که بهار به اروپا می رسند.
... [مشاهده متن کامل]
شش زیرگونه از چلچله وجود دارد که در نیمکره شمالی پراکنده هستند. چهار گونه در زمستان به نیمکره جنوبی مانند آرژانتین و شمال استرالیا مهاجرت می کنند. اگرچه به علت بزرگی این نگرانی کمی برای انقراض وجود دارد اما به شدت از تعداد آنها در محل های صنعتی مانند فرودگاه بین الملی دوربان کم شده است. این پرنده جزو پرنده های ملی استونی به شمار می رود.
طول چلچله از سر تا انتهای دم ۱۶ سانتی متر است. ویژگی آن داشتن دم دوشاخهٔ بلند است که در هنگام گسترده بودنش لکه های کوچک سفیدی بر آن دیده می شوند. رنگ روتنه آبی سیاه است، گلو و پیشانی بلوطی، نوار سینه تیره، و زیرتنه نخودی هستند. زیرگونهٔ فلسطینی این پرنده با زیرتنهٔ قرمز نخودی دیده می شود.
پرنده های جوان فاقد شاخه های دم هستند اما نوار سینه و بال هایشان قهوه ای و پیشانیشان بلوطی کمرنگ است. پرواز این پرندگان قوی و باشکوه است و حشرات را اغلب در بالای سطح زمین و در هوا شکار می کنند.
چلچله ها در فضاهای باز، کشتزارها، و نزدیک مناطق مسکونی آشیانه می سازند. آن ها آشیانه خود را بر روی سقف خانه ها یا شکاف دیوارها با بهره گیری از گل می سازند. در ایران، این پرندگان را می توان به تعداد زیاد در تابستان ها یافت و احتمال دارد که تعدادی از آن ها در زمستان ها در جنوب کشور باقی بمانند.
این پرنده زمستان را در نیجریه سپری می کند و با وجود منابع غذایی فراوان آنجا را محل مناسبی برای تخم گذاری نمی بیند از این رو نزدیک بهار مهاجرتی ۵هزار کیلومتری را به سمت اروپا آغاز می کند. طی این مسیر صحرای آفریقا بزرگ ترین چالش این پرنده با مرگ است که مسافتی ۱۵۰۰ کیلومتری وسط صحرا را بدون آب و غذا طی ۴ روز طی کند. در جنوب لیبی این پرنده به ایستگاه وسط راه می رسد دریاچه ای از آب جوشان زیر زمینی وسط کویر به نام ام الماء در یوباری. آب این دریاچه به دلیل تغییر شرایط آب و هوایی کره زمین طی سالها کم شده و ۵ برابر از آب دریا شورتر است اما میزبان مگس های آب شور است که به دلیل ساختار بدنی می توانند آب شور را به صورت شیرین ذخیره کنند و منبع آب و غذایی خوبی برای چلچله باشند. برخی پرنده ها مانند دم جنبانک ها در این محل متوقف شده و شروع به شکار می کنند. برنامه ریزی مسافرت این پرنده به صورتی است که بهار به اروپا می رسند.
