پرتوریوس آندریس. پِرِتوریوس، آندِریس (۱۷۹۸ـ۱۸۵۳)(Pretorius, Andries)
رهبر بوئر در مستعمرۀ کیپ، و شخصیت سیاسی و نظامی منطقۀ ناتال و سپس ترانسوال (افریقای جنوبی). درپی کشته شدن پیت رِتیف، رهبر گریت تِرِک، (راه پیمایی بزرگ) به دست دینگانه، پادشاه زولوها، پِرتوریوس با بسیج ۵۰۰ جنگجو به جنگ او رفت و دینگانِه را به سختی شکست داد. او در ۱۸۴۰ مپانده برادر دینگانه را که به شورشیان علیه پادشاه پیوسته بود، به تخت پادشاهی زُولوها نشاند. پِرتوریوس سپس رهبری شورشیان بوئِر را علیه انگلستان برعهده گرفت و پس از شکست خوردن از نیروهای انگلیسی به ترانسوال گریخت. سرانجام در مذاکره با دولت انگلستان شرکت کرد. این مذاکرات منجر به اعلام استقلال ترانسوال (جمهوری افریقای جنوبی) در ۱۷ ژانویه ۱۸۵۲ شد. مارتینوس وسل پرتوریوس (۱۸۱۸ـ۱۹۰۱)، نخستین رئیس جمهوری افریقای جنوبی (۱۸۵۷ـ۱۸۷۱)، و رئیس جمهوری کشور آزاد اورانژ (۱۸۵۹ـ۱۸۶۳) پسر او بود.
رهبر بوئر در مستعمرۀ کیپ، و شخصیت سیاسی و نظامی منطقۀ ناتال و سپس ترانسوال (افریقای جنوبی). درپی کشته شدن پیت رِتیف، رهبر گریت تِرِک، (راه پیمایی بزرگ) به دست دینگانه، پادشاه زولوها، پِرتوریوس با بسیج ۵۰۰ جنگجو به جنگ او رفت و دینگانِه را به سختی شکست داد. او در ۱۸۴۰ مپانده برادر دینگانه را که به شورشیان علیه پادشاه پیوسته بود، به تخت پادشاهی زُولوها نشاند. پِرتوریوس سپس رهبری شورشیان بوئِر را علیه انگلستان برعهده گرفت و پس از شکست خوردن از نیروهای انگلیسی به ترانسوال گریخت. سرانجام در مذاکره با دولت انگلستان شرکت کرد. این مذاکرات منجر به اعلام استقلال ترانسوال (جمهوری افریقای جنوبی) در ۱۷ ژانویه ۱۸۵۲ شد. مارتینوس وسل پرتوریوس (۱۸۱۸ـ۱۹۰۱)، نخستین رئیس جمهوری افریقای جنوبی (۱۸۵۷ـ۱۸۷۱)، و رئیس جمهوری کشور آزاد اورانژ (۱۸۵۹ـ۱۸۶۳) پسر او بود.
wikijoo: پرتوریوس،_آندریس_(۱۷۹۸ـ۱۸۵۳)