قانون پایستگی جرم یا پایستگی ماده: ( Conservation of mass / matter ) یکی از قوانین بنیادین فیزیک و شیمی است، بیان می کند که جرم و تعداد عناصر موجود در هر گونه شیمیایی در یک سیستم بسته صرف نظر از فرایندهایی که در درون آن در حال وقوع است، ثابت و تغییرناپذیر باقی می ماند ) . البته در واکنش های هسته ای اینگونه نیست و پایستگی جرم نقض می شود که با تلفیق این قانون و قانون پایستگی انرژی به قانون پایستگی جرم و انرژی می رسیم که با توجه به فرمول E=mc^2 در تمامی مثال ها پایدار است )
اولین فردی که به صورت جدی این قانون را معرفی کرد آنتوان لاووازیه بود. هر چند پیش از لاووازیه افرادی از جمله حکیم مجریطی این قانون را توضیح دادند[ ۱] اما این کار آنتوان لاووازیه بود که با به کارگیری ترازو به شکل تجربی انقلابی در شیمی پدیدآورد و تعدادی از پدیده های شیمیایی را از طریق این قانون توجیه کرد. [ ۲] این نظریه در شیمی، مکانیک و دینامیک سیالات کاربردهای فراوانی دارد.
نظریه ای مهم در یونان باستان موجود بود که بر طبق آن «هیچ از هیچ پدید نمی آید». بنابراین آنچه که امروز موجود است همواره وجود داشته است. پس موادی که قبلاً وجود نداشته اند نمی توانند به وجود بیایند. امپدوکلس در حدود چهار سده قبل از میلاد بیان می کند: «بوجود آمدن چیزها از ناچیز غیرممکن است و انسان نمی تواند در مورد عدم صحبت نموده یا آن را باعث شود. »[ ۳]
سپس اپی کور در حدود سده سوم قبل از میلاد در تشریح طبیعت کائنات می نویسد: «کمیت چیزها همیشه به همین میزان بوده و به همین میزان نیز باقی خواهد ماند. »[ ۴] فلسفه جانیسم نیز که بر عقاید مهاویرا ( قرن ششم قبل از میلاد ) استوار است در این زمینه اعتقاد دارد که هر چه در کائنات است از جمله ماده، نمی تواند نابود شده یا پدید آید. [ ۵] خواجه نصیر طوسی نیز در قرن سیزدهم اصلی را بیان می کند که بر اساس آن «ماده نمی تواند کاملاً ناپدید شود بلکه تنها از شکلی به شکلی، از رنگی به رنگی تغییر حالت داده و خواص خود را از دست می دهد و به مواد اولیه یا موادی جدید تغییر حالت می دهد. »[ ۶]
به موازات شکل گرفتن نظریه نسبیت خاص در ابتدای قرن بیستم قانون پایستاری جرم به عنوان خواهرخوانده قانون پایستگی انرژی همواره مد نظر بود. برای شرایط محیطی کره زمین و واکنش های غیر هسته ای این قانون همواره درست است. برای واکنش های هسته ای تغییرات جرم با معکوس تغییرات نوع دیگری از انرژی متناظر است. ( در اینجا بحث پیرامون جرم در حال سکون ماده است. نسبیت به ما این اجازه را می دهد که انرژی جنبشی در ارتباط با تغییرات جرم نسبی را نیز توضیح دهیم، که البته تنها در مورد سرعت های نزدیک به سرعت نور کاربرد دارد )
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاولین فردی که به صورت جدی این قانون را معرفی کرد آنتوان لاووازیه بود. هر چند پیش از لاووازیه افرادی از جمله حکیم مجریطی این قانون را توضیح دادند[ ۱] اما این کار آنتوان لاووازیه بود که با به کارگیری ترازو به شکل تجربی انقلابی در شیمی پدیدآورد و تعدادی از پدیده های شیمیایی را از طریق این قانون توجیه کرد. [ ۲] این نظریه در شیمی، مکانیک و دینامیک سیالات کاربردهای فراوانی دارد.
نظریه ای مهم در یونان باستان موجود بود که بر طبق آن «هیچ از هیچ پدید نمی آید». بنابراین آنچه که امروز موجود است همواره وجود داشته است. پس موادی که قبلاً وجود نداشته اند نمی توانند به وجود بیایند. امپدوکلس در حدود چهار سده قبل از میلاد بیان می کند: «بوجود آمدن چیزها از ناچیز غیرممکن است و انسان نمی تواند در مورد عدم صحبت نموده یا آن را باعث شود. »[ ۳]
سپس اپی کور در حدود سده سوم قبل از میلاد در تشریح طبیعت کائنات می نویسد: «کمیت چیزها همیشه به همین میزان بوده و به همین میزان نیز باقی خواهد ماند. »[ ۴] فلسفه جانیسم نیز که بر عقاید مهاویرا ( قرن ششم قبل از میلاد ) استوار است در این زمینه اعتقاد دارد که هر چه در کائنات است از جمله ماده، نمی تواند نابود شده یا پدید آید. [ ۵] خواجه نصیر طوسی نیز در قرن سیزدهم اصلی را بیان می کند که بر اساس آن «ماده نمی تواند کاملاً ناپدید شود بلکه تنها از شکلی به شکلی، از رنگی به رنگی تغییر حالت داده و خواص خود را از دست می دهد و به مواد اولیه یا موادی جدید تغییر حالت می دهد. »[ ۶]
به موازات شکل گرفتن نظریه نسبیت خاص در ابتدای قرن بیستم قانون پایستاری جرم به عنوان خواهرخوانده قانون پایستگی انرژی همواره مد نظر بود. برای شرایط محیطی کره زمین و واکنش های غیر هسته ای این قانون همواره درست است. برای واکنش های هسته ای تغییرات جرم با معکوس تغییرات نوع دیگری از انرژی متناظر است. ( در اینجا بحث پیرامون جرم در حال سکون ماده است. نسبیت به ما این اجازه را می دهد که انرژی جنبشی در ارتباط با تغییرات جرم نسبی را نیز توضیح دهیم، که البته تنها در مورد سرعت های نزدیک به سرعت نور کاربرد دارد )
wiki: پایستگی جرم