پاسْکال، بِلز (۱۶۲۳ـ۱۶۶۲)(Pascal, Blaise)
پاسْکال، بِلز
فیلسوف و دانشمند فرانسوی. در زمینۀ هیدرولیک، حساب دیفرانسیل و انتگرال، و نظریۀ ریاضی احتمال تحقیق کرد و موجب گسترش این مباحث شد. پاسکال ضمن تحقیقات ریاضی خود، دامنۀ شناخت کلی مقاطع مخروطی را توسعه بخشید، دستگاه نمادی جبریای معرفی کرد که با دستگاه دکارت برابری می کرد، و کاربرد مثلث حسابی، معروف به مثلث پاسکال، را برای بررسی احتمالات رواج داد (← مثلث_پاسکال). او با فرما دو مسئلۀ خاص احتمال را بررسی کرد: یکی احتمال این که هنگام ریختن تاس، وجه خاصی از تاس در تعداد مفروضی از دفعات رو بیاید؛ و دوم مسئلۀ تقسیم جایزه بین بازیکنان بازی نیمه تمام، با این فرض که امتیازهای بازیکنان در هنگام قطع بازی و امتیازهای لازم برای بردن بازی معلوم باشد. پاسکال با استفاده از مثلث حسابی به تحلیل ترکیبیاتیِ این مسئله پرداخت. از ۱۶۵۷ تا ۱۶۵۹، نظریۀ تقسیم ناپذیرهای خود را، که پیش درآمد حساب انتگرال بود، تکمیل کرد و توانست با آن به بررسی مسائل بی نهایت کوچک ها، از قبیل محاسبۀ مساحت و حجم، بپردازد. پاسکال در زمینۀ هیدروستاتیک به تکرار آزمایش اوانجلیستا توریچلی، فیزیک دان ایتالیایی، پرداخت تا ثابت کند فشار هوا ستونی از جیوه را برقرار نگه می دارد. او تأیید کرد که لازم است در فضای بالای لوله خلأ باشد، و درصدد برآمد ثابت کند ستون جیوه با نیروی وزن هوا، که بر سطح جیوه در مخزن پایین لوله وارد می شود، برقرار می ماند. پاسکال این نظر را مطرح کرد که در ارتفاع های بالا هوای کمتری در اطراف لوله وجود دارد و ستون کوتاه تر خواهد بود. ضعف جسمی مانع از این شد که خود آزمایشی در این باره صورت دهد و اجرای آن را به شوهر خواهرش محول کرد. در ۱۶۴۸، آزمایش ها در پوئی ـ دو ـ دوم روی ستون جیوه صورت گرفت و نتایج مورد انتظار به دست آمد. این نتایج سریعاً منجر به تحقیقاتی دربارۀ استفاده از فشارسنج جیوه ای برای پیش بینی وضع هوا شد. پاسکال سپس به بررسی فشار در مایعات و گازها پرداخت و کشف کرد که فشار در همۀ جهات، در سراسر مایع، به تساوی منتقل می شود و جهت آن همواره عمود بر هر سطح از مایع است. اصل پاسکال، که در مقاله ای از او دربارۀ هیدروستاتیک مطرح شد (۱۶۵۴)، کاربردهایی اساسی در هیدروستاتیک دارد و بر کارکرد ماشین های هیدرولیکی، مانند پرس هیدرولیک و جک هیدرولیکی، حاکم است. پاسکال بین ۱۶۴۲ تا ۱۶۴۵، ماشینی برای انجام عملیات جمع و تفریق ساخت و سپس، ترتیبی برای تولید و فروش این ماشین حساب داد. حداقل هفت دستگاه از این «رایانه ها» هنوز موجود است. در ۱۶۵۲، یکی از این رایانه ها به ملکه کریستینا، ملکۀ سوئد، تقدیم شد. پاسکال در کلرمون ـ فران زاده شد. در نوجوانی با دکارت و فرما، ریاضی دانان مشهور، در پاریس ملاقات کرد. از ۱۶۵۴، روابط نزدیکی با دیر ژانسنیست ها در پور رویال برقرار کرد. در کتاب نامه های ولایتی (۱۶۵۶) خود از یکی از شخصیت های برجستۀ فرقۀ یانسنی، با نام آنتوان آرنو(۱۶۱۲ـ۱۶۹۴)، دربرابر ژزوئیت ها (یسوعیان) دفاع کرد. کتاب اندیشه ها (۱۶۷۰) بخشی از دفاعیه ای ناتمام از دین مسیحی است. آخرین برنامۀ او طراحی نظام حمل و نقل عمومی پاریس بود که در ۱۶۶۲ افتتاح شد. پاسکال با تحقیقات پیش گامانه اش دربارۀ فشار مایعات، پایه ای برای علوم هیدرولیک و هواشناسی به دست داد. واحد فشار را در سیستم بین المللی اوزان و مقادیر به افتخار او، پاسکال نامیده اند. یک پاسکال برابر با فشار یک نیوتون بر متر مربع است.
پاسْکال، بِلز
فیلسوف و دانشمند فرانسوی. در زمینۀ هیدرولیک، حساب دیفرانسیل و انتگرال، و نظریۀ ریاضی احتمال تحقیق کرد و موجب گسترش این مباحث شد. پاسکال ضمن تحقیقات ریاضی خود، دامنۀ شناخت کلی مقاطع مخروطی را توسعه بخشید، دستگاه نمادی جبریای معرفی کرد که با دستگاه دکارت برابری می کرد، و کاربرد مثلث حسابی، معروف به مثلث پاسکال، را برای بررسی احتمالات رواج داد (← مثلث_پاسکال). او با فرما دو مسئلۀ خاص احتمال را بررسی کرد: یکی احتمال این که هنگام ریختن تاس، وجه خاصی از تاس در تعداد مفروضی از دفعات رو بیاید؛ و دوم مسئلۀ تقسیم جایزه بین بازیکنان بازی نیمه تمام، با این فرض که امتیازهای بازیکنان در هنگام قطع بازی و امتیازهای لازم برای بردن بازی معلوم باشد. پاسکال با استفاده از مثلث حسابی به تحلیل ترکیبیاتیِ این مسئله پرداخت. از ۱۶۵۷ تا ۱۶۵۹، نظریۀ تقسیم ناپذیرهای خود را، که پیش درآمد حساب انتگرال بود، تکمیل کرد و توانست با آن به بررسی مسائل بی نهایت کوچک ها، از قبیل محاسبۀ مساحت و حجم، بپردازد. پاسکال در زمینۀ هیدروستاتیک به تکرار آزمایش اوانجلیستا توریچلی، فیزیک دان ایتالیایی، پرداخت تا ثابت کند فشار هوا ستونی از جیوه را برقرار نگه می دارد. او تأیید کرد که لازم است در فضای بالای لوله خلأ باشد، و درصدد برآمد ثابت کند ستون جیوه با نیروی وزن هوا، که بر سطح جیوه در مخزن پایین لوله وارد می شود، برقرار می ماند. پاسکال این نظر را مطرح کرد که در ارتفاع های بالا هوای کمتری در اطراف لوله وجود دارد و ستون کوتاه تر خواهد بود. ضعف جسمی مانع از این شد که خود آزمایشی در این باره صورت دهد و اجرای آن را به شوهر خواهرش محول کرد. در ۱۶۴۸، آزمایش ها در پوئی ـ دو ـ دوم روی ستون جیوه صورت گرفت و نتایج مورد انتظار به دست آمد. این نتایج سریعاً منجر به تحقیقاتی دربارۀ استفاده از فشارسنج جیوه ای برای پیش بینی وضع هوا شد. پاسکال سپس به بررسی فشار در مایعات و گازها پرداخت و کشف کرد که فشار در همۀ جهات، در سراسر مایع، به تساوی منتقل می شود و جهت آن همواره عمود بر هر سطح از مایع است. اصل پاسکال، که در مقاله ای از او دربارۀ هیدروستاتیک مطرح شد (۱۶۵۴)، کاربردهایی اساسی در هیدروستاتیک دارد و بر کارکرد ماشین های هیدرولیکی، مانند پرس هیدرولیک و جک هیدرولیکی، حاکم است. پاسکال بین ۱۶۴۲ تا ۱۶۴۵، ماشینی برای انجام عملیات جمع و تفریق ساخت و سپس، ترتیبی برای تولید و فروش این ماشین حساب داد. حداقل هفت دستگاه از این «رایانه ها» هنوز موجود است. در ۱۶۵۲، یکی از این رایانه ها به ملکه کریستینا، ملکۀ سوئد، تقدیم شد. پاسکال در کلرمون ـ فران زاده شد. در نوجوانی با دکارت و فرما، ریاضی دانان مشهور، در پاریس ملاقات کرد. از ۱۶۵۴، روابط نزدیکی با دیر ژانسنیست ها در پور رویال برقرار کرد. در کتاب نامه های ولایتی (۱۶۵۶) خود از یکی از شخصیت های برجستۀ فرقۀ یانسنی، با نام آنتوان آرنو(۱۶۱۲ـ۱۶۹۴)، دربرابر ژزوئیت ها (یسوعیان) دفاع کرد. کتاب اندیشه ها (۱۶۷۰) بخشی از دفاعیه ای ناتمام از دین مسیحی است. آخرین برنامۀ او طراحی نظام حمل و نقل عمومی پاریس بود که در ۱۶۶۲ افتتاح شد. پاسکال با تحقیقات پیش گامانه اش دربارۀ فشار مایعات، پایه ای برای علوم هیدرولیک و هواشناسی به دست داد. واحد فشار را در سیستم بین المللی اوزان و مقادیر به افتخار او، پاسکال نامیده اند. یک پاسکال برابر با فشار یک نیوتون بر متر مربع است.
wikijoo: پاسکال،_بلز_(۱۶۲۳ـ۱۶۶۲)