پارس پادشاهی

پارس، پادشاهی
سلسله ای از پادشاهان ایران در پیش از دورۀ هخامنشی. پیش از پیدایش شاهنشاهی هخامنشی در حدود سال های ۶۴۰ـ۵۵۹پ م در همسایگی عیلام پدیدار شد. قلمرو سلسلۀ پادشاهان پارس، پیش از تشکیل و گسترش شاهنشاهی هخامنشی، به استان کنونی فارس و ناحیۀ مسجدسلیمان و ایذه محدود بود. مدارک باستان شناختی حضور پارسیان را در فلات ایران از قرن ۶پ م نشان می دهد. شاید پارسیان در حدود ۷۰۰پ م از شمال و از راه دشت های مرکزی فلات ایران مستقیماً به منطقه وارد شده بودند و پس از شکست عیلام از آشوربانی پال، پادشاه مقتدر آشور، در ۶۴۰پ م توانستند در ناحیۀ اَنْشان، پادشاهی پارس را تشکیل دهند. چنین می نماید که پادشاهی پارس از حدود ۶۴۰پ م به موازات پادشاهی های عیلام، ماد، الیپی و اورارتو، یکی از قدرت های سیاسی فلات ایران بود. شاید بر اساس استوانۀ گلی کوروش کبیر که در ویرانه های بابل یافته شد بتوان، چیش پیش پارسی دوم را اولین شاه پارس دانست که خود را «شاه اَنْشان» نامیده بود. پادشاهان پارس را تا کوروش کبیر چنین فهرست کرده اند: چیش پیش اول، کمبوجیۀ اول، کوروش اول، چیش پیش دوم، کمبوجیۀ دوم و کوروش دوم که لقب «کبیر» گرفته است. کوروش پارسی دوم توانست در ۵۵۰پ م با فتح هگمتانه (همدان یا اکباتان) و سرنگونی پادشاهی ایشتوویگو، قلمرو ماد را به قلمرو پارس بیفزاید و سلسلۀ هخامنشی را بنیان نهد.