پاراگوئه (Paraguay)
پاراگوئه
پاراگوئه
موقعیت. جمهوری پاراگوئه، که از هرسو در خشکی محصور است، در امریکای جنوبی قرار دارد و کشورهای برزیل از شرق، آرژانتین از جنوب و جنوب غربی، و بولیوی از غرب و شمال آن را محدود کرده اند. مساحت این کشور ۴۰۶,۷۵۲ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر آسونسیون است.سیمای طبیعی. پاراگوئه کشورِ نسبتاً هموار و باتلاق زاری است که به وسیلۀ رودخانۀ بزرگ پاراگوئه به دو بخش کاملاً متمایز تقسیم شده است: بخش شرقی (اورینتال)، با مساحت ۱۵۹,۷۸۵ کیلومتر مربع و بخش غربی (اکسیدنتال)، با وسعت ۲۴۶,۹۶۷ کیلومتر مربع. بخش غربی، که از آبرفت ریزابه های متعدد رود پاراگوئه پدید آمده، قسمتی از ناحیۀ پهناور گران چاکو است که رو به غرب به تدریج به ارتفاع آن افزوده می شود و تا درون خاک کشورهای بولیوی و آرژانتین ادامه می یابد. بخش شرقی، که بیشتر شهرها و آبادی ها و تأسیسات کشور در آن قرار دارند، جلگۀ آبرفتی نسبتاً ناهمورای است که رشته ارتفاعات کائاگواسو، که دو حوضۀ رودهای پاراگوئه و پارانا، را از هم جدا می کند، اسکلت اصلی آن را پدید می آورد و بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه سان رافائل، با ارتفاع ۸۵۰ متر را در جنوب شرقی خود جا داده است. رودخانۀ پارانا در شرق، با دریاچۀ سد بزرگ ایتایپو و آبشارهای زیبای خود، قسمتی از مرز برزیل و آرژانتین را تشکیل می دهد و رودخانۀ پیلکومایو نیز این کشور را از آرژانتین جدا می کند. رودخانۀ پاراگوئه، که از شمال به جنوب جریان دارد، قبل از ورود به درون این کشور بخشی از مرز برزیل را تشکیل می دهد و پس از عبور از شهر آسونسیون، کشور آرژانتین را از پاراگوئه جدا می کند. کشور پاراگوئه به هفده دِپارتمان (استان) تقسیم می شود. بخش شرقیِ (اورینتال) پاراگوئه از جنگل های سخت چوب استوایی پوشیده شده و بخش غربی (اکُسیدنتال) را علفزارها و جنگل های تُنُک ساوانایی فراگرفته است و جانورانی مانند گراز، ببر، آرمادیلو، و مورچه خوار حیات وحش آن را تشکیل می دهند. اقلیم کشور پاراگوئه نیمه گرمسیری و مرطوب با بارندگی فراوان است و فصل خشک آن به سه ماه تیر و مرداد و شهریور محدود می شود. میانگین دمای شهر آسونسیون در دی ماه ۲۷ درجۀ سانتی گراد و در تیرماه۱۷.۸ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۳۱۶ میلی متر می رسد.
اقتصاد. اقتصاد پاراگوئه از قدیم وابسته به کشاورزی بوده است و امروزه نیز درآمد آن از این راه تأمین می شود و ۹۰ درصد صادرات پاراگوئه را محصولات کشاورزی تشکیل می دهد. پرورش دام در این کشور جایگاه مهمی دارد و گوشت و فرآورده های لبنی و نیز محصولاتی چون پنبه، نیشکر، لوبیای سویا، ذرت، مرکبات، پنبه دانه، موز، سیب زمینی شیرین، و کاساوا اقلام درآمدزای آن به شمار می آیند. مهم ترین فعالیت های صنعتی این کشور عبارت اند از تولید سیمان، انواع آرد، الیاف صنعتی، روغن خوراکی، گوشت یخ زده، روغن صنعتی دخانیات، فرآورده های غذایی، مبلمان و مصنوعات چوبی و چرمی، پوشاک و منسوجات، و فرآورده های نفتی. جنگل داری نیز کاربرد وسیع دارد و مساحت جنگل های آن به ۱۱.۵میلیون هکتار یا ۳۰ درصد از مساحت کشور می رسد و حجم چوب تولیدی آن بالغ بر ۸.۱میلیون متر مکعب بالغ می شود. کمبود منابع زیرزمینی که بیشتر به سنگ آهک و بوکسیت و کائولین و ژیپس منحصر است، این کشور را به تولید نیروی الکتریسته به روش برقابی ترغیب کرده است تا جایی که ۹۸ درصد از نیروی مزبور را به این روش تحصیل می کند و از نظر صدور الکتریسیته در ردیف اول کشورهای امریکای لاتین قرار دارد. میزان الکتریسیتۀ تولیدشده در این سرزمین۵۰.۳۲ میلیارد کیلووات ساعت است و سرانۀ مصرفی آن به ۷۵۶ کیلووات ساعت می رسد.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر کشور پاراگوئه جمهوری چند حزبی با دو مجلس قانون گذاری است. رئیس جمهور را، که در رأس امور قرار دارد، مردم برای یک دورۀ پنج سالۀ انتخاب می کنند و انتخاب معاون رئیس جمهور و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت برعهدۀ اوست. مجلس نمایندگان این کشور از ۸۰ عضو و مجلس سنای آن از ۴۰ سناتور تشکیل شده است و اعضای هر دو مجلس برای یک دورۀ پنج ساله انتخاب می شوند.
مردم و تاریخ. جمعیت پاراگوئه حدود ۶,۲۳۰,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۱۵.۳ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور دو درصد است و مستیسوها، که دورگه های حاصل از آمیزش اسپانیایی ها با بومیان سرخ پوست اند، ۹۱ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. ۹۰ درصد از مردم پاراگوئه پیرو آیین کاتولیک رومی اند و ۵۷ درصدشان شهرنشین اند و زبان آنان اسپانیایی و گوارانی است. امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۳ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. گوارانی های سرخ پوست از قدیمی ترین اقوام ساکن پاراگوئه هستند. آنان که مردمی متمدن و کشاورز بودند، با کشت سیب زمینی و ذرّت روزگار می گذراندند و غالباً اقوام صحرانشین همسایه به آنان حمله می کردند. حمایت و یاری خواستن گوارانی ها از اسپانیایی ها، پای استعمارگران را به این سرزمین باز کرد و پاراگوئه در ۱۵۳۷م به تصرف اسپانیا درآمد. اسپانیایی ها دژ آسونسیون را در کنار رودخانۀ پاراگوئه بنا نهادند و سرزمین مزبور را تحت عنوان استان پاراگوئه به نایب السلطنه خود در پرو ضمیمه کردند. انقلاب ۱۸۱۰ امریکای لاتین، پاراگوئه ای ها را به فکر جدایی از پرو و کسب استقلال انداخت. آنان فرماندار اسپانیایی پاراگوئه را در مه ۱۸۱۱ از کار برکنار کردند و پایه های استقلال کشور خود را بنا نهادند. جنگ سال های ۱۸۶۵ تا ۱۸۷۰ بین پاراگوئه از یک سو و کشورهای آرژانتین و برزیل و اوروگوئه از سوی دیگر، پاراگوئه را به ویرانی کشاند و جمعیت آن را از حدود ۶۰۰هزار نفر به ۲۳۳هزار نفر تقلیل داد و به دنبال آن جنگ های خونین سال های ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۵ بین پاراگوئه و بولیوی آغاز شد. پیمان صلح ۱۹۳۸ به پیوستن استان چاکوی امروزی به پاراگوئه انجامید و فرصت سروسامان دادن به وضع آشفتۀ داخلی را فراهم آورد.
پاراگوئه
پاراگوئه
موقعیت. جمهوری پاراگوئه، که از هرسو در خشکی محصور است، در امریکای جنوبی قرار دارد و کشورهای برزیل از شرق، آرژانتین از جنوب و جنوب غربی، و بولیوی از غرب و شمال آن را محدود کرده اند. مساحت این کشور ۴۰۶,۷۵۲ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر آسونسیون است.سیمای طبیعی. پاراگوئه کشورِ نسبتاً هموار و باتلاق زاری است که به وسیلۀ رودخانۀ بزرگ پاراگوئه به دو بخش کاملاً متمایز تقسیم شده است: بخش شرقی (اورینتال)، با مساحت ۱۵۹,۷۸۵ کیلومتر مربع و بخش غربی (اکسیدنتال)، با وسعت ۲۴۶,۹۶۷ کیلومتر مربع. بخش غربی، که از آبرفت ریزابه های متعدد رود پاراگوئه پدید آمده، قسمتی از ناحیۀ پهناور گران چاکو است که رو به غرب به تدریج به ارتفاع آن افزوده می شود و تا درون خاک کشورهای بولیوی و آرژانتین ادامه می یابد. بخش شرقی، که بیشتر شهرها و آبادی ها و تأسیسات کشور در آن قرار دارند، جلگۀ آبرفتی نسبتاً ناهمورای است که رشته ارتفاعات کائاگواسو، که دو حوضۀ رودهای پاراگوئه و پارانا، را از هم جدا می کند، اسکلت اصلی آن را پدید می آورد و بلندترین نقطۀ کشور به نام کوه سان رافائل، با ارتفاع ۸۵۰ متر را در جنوب شرقی خود جا داده است. رودخانۀ پارانا در شرق، با دریاچۀ سد بزرگ ایتایپو و آبشارهای زیبای خود، قسمتی از مرز برزیل و آرژانتین را تشکیل می دهد و رودخانۀ پیلکومایو نیز این کشور را از آرژانتین جدا می کند. رودخانۀ پاراگوئه، که از شمال به جنوب جریان دارد، قبل از ورود به درون این کشور بخشی از مرز برزیل را تشکیل می دهد و پس از عبور از شهر آسونسیون، کشور آرژانتین را از پاراگوئه جدا می کند. کشور پاراگوئه به هفده دِپارتمان (استان) تقسیم می شود. بخش شرقیِ (اورینتال) پاراگوئه از جنگل های سخت چوب استوایی پوشیده شده و بخش غربی (اکُسیدنتال) را علفزارها و جنگل های تُنُک ساوانایی فراگرفته است و جانورانی مانند گراز، ببر، آرمادیلو، و مورچه خوار حیات وحش آن را تشکیل می دهند. اقلیم کشور پاراگوئه نیمه گرمسیری و مرطوب با بارندگی فراوان است و فصل خشک آن به سه ماه تیر و مرداد و شهریور محدود می شود. میانگین دمای شهر آسونسیون در دی ماه ۲۷ درجۀ سانتی گراد و در تیرماه۱۷.۸ درجۀ سانتی گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۳۱۶ میلی متر می رسد.
اقتصاد. اقتصاد پاراگوئه از قدیم وابسته به کشاورزی بوده است و امروزه نیز درآمد آن از این راه تأمین می شود و ۹۰ درصد صادرات پاراگوئه را محصولات کشاورزی تشکیل می دهد. پرورش دام در این کشور جایگاه مهمی دارد و گوشت و فرآورده های لبنی و نیز محصولاتی چون پنبه، نیشکر، لوبیای سویا، ذرت، مرکبات، پنبه دانه، موز، سیب زمینی شیرین، و کاساوا اقلام درآمدزای آن به شمار می آیند. مهم ترین فعالیت های صنعتی این کشور عبارت اند از تولید سیمان، انواع آرد، الیاف صنعتی، روغن خوراکی، گوشت یخ زده، روغن صنعتی دخانیات، فرآورده های غذایی، مبلمان و مصنوعات چوبی و چرمی، پوشاک و منسوجات، و فرآورده های نفتی. جنگل داری نیز کاربرد وسیع دارد و مساحت جنگل های آن به ۱۱.۵میلیون هکتار یا ۳۰ درصد از مساحت کشور می رسد و حجم چوب تولیدی آن بالغ بر ۸.۱میلیون متر مکعب بالغ می شود. کمبود منابع زیرزمینی که بیشتر به سنگ آهک و بوکسیت و کائولین و ژیپس منحصر است، این کشور را به تولید نیروی الکتریسته به روش برقابی ترغیب کرده است تا جایی که ۹۸ درصد از نیروی مزبور را به این روش تحصیل می کند و از نظر صدور الکتریسیته در ردیف اول کشورهای امریکای لاتین قرار دارد. میزان الکتریسیتۀ تولیدشده در این سرزمین۵۰.۳۲ میلیارد کیلووات ساعت است و سرانۀ مصرفی آن به ۷۵۶ کیلووات ساعت می رسد.
حکومت و سیاست. نظام حاکم بر کشور پاراگوئه جمهوری چند حزبی با دو مجلس قانون گذاری است. رئیس جمهور را، که در رأس امور قرار دارد، مردم برای یک دورۀ پنج سالۀ انتخاب می کنند و انتخاب معاون رئیس جمهور و تشکیل و سرپرستی هیئت دولت برعهدۀ اوست. مجلس نمایندگان این کشور از ۸۰ عضو و مجلس سنای آن از ۴۰ سناتور تشکیل شده است و اعضای هر دو مجلس برای یک دورۀ پنج ساله انتخاب می شوند.
مردم و تاریخ. جمعیت پاراگوئه حدود ۶,۲۳۰,۰۰۰ نفر است (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به۱۵.۳ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور دو درصد است و مستیسوها، که دورگه های حاصل از آمیزش اسپانیایی ها با بومیان سرخ پوست اند، ۹۱ درصد از جمعیت کشور را تشکیل می دهند. ۹۰ درصد از مردم پاراگوئه پیرو آیین کاتولیک رومی اند و ۵۷ درصدشان شهرنشین اند و زبان آنان اسپانیایی و گوارانی است. امید به زندگی در این کشور ۷۰ سال است و ۹۳ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. گوارانی های سرخ پوست از قدیمی ترین اقوام ساکن پاراگوئه هستند. آنان که مردمی متمدن و کشاورز بودند، با کشت سیب زمینی و ذرّت روزگار می گذراندند و غالباً اقوام صحرانشین همسایه به آنان حمله می کردند. حمایت و یاری خواستن گوارانی ها از اسپانیایی ها، پای استعمارگران را به این سرزمین باز کرد و پاراگوئه در ۱۵۳۷م به تصرف اسپانیا درآمد. اسپانیایی ها دژ آسونسیون را در کنار رودخانۀ پاراگوئه بنا نهادند و سرزمین مزبور را تحت عنوان استان پاراگوئه به نایب السلطنه خود در پرو ضمیمه کردند. انقلاب ۱۸۱۰ امریکای لاتین، پاراگوئه ای ها را به فکر جدایی از پرو و کسب استقلال انداخت. آنان فرماندار اسپانیایی پاراگوئه را در مه ۱۸۱۱ از کار برکنار کردند و پایه های استقلال کشور خود را بنا نهادند. جنگ سال های ۱۸۶۵ تا ۱۸۷۰ بین پاراگوئه از یک سو و کشورهای آرژانتین و برزیل و اوروگوئه از سوی دیگر، پاراگوئه را به ویرانی کشاند و جمعیت آن را از حدود ۶۰۰هزار نفر به ۲۳۳هزار نفر تقلیل داد و به دنبال آن جنگ های خونین سال های ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۵ بین پاراگوئه و بولیوی آغاز شد. پیمان صلح ۱۹۳۸ به پیوستن استان چاکوی امروزی به پاراگوئه انجامید و فرصت سروسامان دادن به وضع آشفتۀ داخلی را فراهم آورد.
wikijoo: پاراگویه