[ویکی فقه] پاداش آوارگان. آوارگی به معنای بی خانمانی، سرگردانی و دور ماندن از خانه و سرزمین خویش می باشد.این موضوع در قرآن باتعابیرگوناگون آمده و از واژگان متفاوتی قابل استنتاج است.
از نگاه قرآن ، تحمّل آوارگی در راه خدا موجب آمرزش گناهان و بهره مندی از نعمت های بهشت است: «فالّذینَ هاجَروا و أُخرِجوا مِن دیـرِهم و أُوذوا فی سَبیلی و قـتَلوا و قُتِلوا لاَُکفِّرَنّ عَنهم سَیئاتِهم و لاَُدخِلَنَّهم جنّـت تَجری مِن تحتِها الأنهـرُ ثواباً مِن عِندِ اللّهِ واللّهُ عِندهُ حُسنُ الثَّوابِ». این پاداش الهی، از نظر برخی مفسّران به مهاجران آواره ای اختصاص دارد که مشرکان قریش آنان را از وطنشان مکه بیرون راندند؛ امّا از نگاه برخی دیگر، هجرت در آیه، فراگیر و شامل هجرت از شرک و گناه و دوری از وطن و خاندان است. هرچند خدا به مؤمنان فرمان آواره سازی خویشتن را نداده بود، قرآن با اذعان به دشواری این امر، تحمّل آوارگی را فقط از مؤمنان واقعی می داند: «و لو أنّا کتَبناعَلیهم أنِ اقتُلوا أنفسَکم أو اخرُجوا مِن دیـرِکم ما فَعَلوهُ إلاّ قلیلٌ مِنهم و لو أنَّهم فَعَلوا ما یوعَظونَ به لَکانَ خَیراً لَهم و أشدَّ تَثبیتاً». ضمیر «علیهم» در این آیه، به مؤمنان یا منافقان یا هر دو گروه اشاره دارد؛ هر چند ذیل آیه، با احتمال نخست سازگارتر است.
نصرت خداوند
از آن جا که هدف مشرکان از آواره سازی مؤمنان، محرومیت آنان از مسکن و سرپناه است، خداوند وعده می دهد که به جای مکه ، آنان را در شهری نیکو یعنی مدینه سکنا دهد یا به آنان حالتی نیکو یعنی استیلا بر کافران عنایت کند: «والّذینَ هاجَروا فی اللّهِ مِن بعدِ ما ظُلِموا لَنُبوِّئَنَّهم فی الدُّنیا حَسنةً و لاَجرُ الأَخرةِ أکبرُ لو کانوا یعلَمون». قرآن، مهاجران نیازمندی را که برای خشنودی خدا از سرزمین خود آواره و از دارایی هایشان محروم شده اند، صادقان واقعی خوانده، پناه دهندگانشان را در پاداش آنان شریک می داند: «لِلفُقراءِ المُهـجِرینَ الّذین أُخرِجوا مِن دیـرِهم و أمولِهم یبتَغونَ فَضلا مِن اللّهِ و رضوناً و ینصُرونَ اللّهَ و رسولَه أولـئِک هم الصّـدِقون _ والَّذِین تَبَوَّءو الدّارَ و الإیمـنَ مِن قَبلِهم یحبّونَ مَن هاجرَ إلَیهم...».
از نگاه قرآن ، تحمّل آوارگی در راه خدا موجب آمرزش گناهان و بهره مندی از نعمت های بهشت است: «فالّذینَ هاجَروا و أُخرِجوا مِن دیـرِهم و أُوذوا فی سَبیلی و قـتَلوا و قُتِلوا لاَُکفِّرَنّ عَنهم سَیئاتِهم و لاَُدخِلَنَّهم جنّـت تَجری مِن تحتِها الأنهـرُ ثواباً مِن عِندِ اللّهِ واللّهُ عِندهُ حُسنُ الثَّوابِ». این پاداش الهی، از نظر برخی مفسّران به مهاجران آواره ای اختصاص دارد که مشرکان قریش آنان را از وطنشان مکه بیرون راندند؛ امّا از نگاه برخی دیگر، هجرت در آیه، فراگیر و شامل هجرت از شرک و گناه و دوری از وطن و خاندان است. هرچند خدا به مؤمنان فرمان آواره سازی خویشتن را نداده بود، قرآن با اذعان به دشواری این امر، تحمّل آوارگی را فقط از مؤمنان واقعی می داند: «و لو أنّا کتَبناعَلیهم أنِ اقتُلوا أنفسَکم أو اخرُجوا مِن دیـرِکم ما فَعَلوهُ إلاّ قلیلٌ مِنهم و لو أنَّهم فَعَلوا ما یوعَظونَ به لَکانَ خَیراً لَهم و أشدَّ تَثبیتاً». ضمیر «علیهم» در این آیه، به مؤمنان یا منافقان یا هر دو گروه اشاره دارد؛ هر چند ذیل آیه، با احتمال نخست سازگارتر است.
نصرت خداوند
از آن جا که هدف مشرکان از آواره سازی مؤمنان، محرومیت آنان از مسکن و سرپناه است، خداوند وعده می دهد که به جای مکه ، آنان را در شهری نیکو یعنی مدینه سکنا دهد یا به آنان حالتی نیکو یعنی استیلا بر کافران عنایت کند: «والّذینَ هاجَروا فی اللّهِ مِن بعدِ ما ظُلِموا لَنُبوِّئَنَّهم فی الدُّنیا حَسنةً و لاَجرُ الأَخرةِ أکبرُ لو کانوا یعلَمون». قرآن، مهاجران نیازمندی را که برای خشنودی خدا از سرزمین خود آواره و از دارایی هایشان محروم شده اند، صادقان واقعی خوانده، پناه دهندگانشان را در پاداش آنان شریک می داند: «لِلفُقراءِ المُهـجِرینَ الّذین أُخرِجوا مِن دیـرِهم و أمولِهم یبتَغونَ فَضلا مِن اللّهِ و رضوناً و ینصُرونَ اللّهَ و رسولَه أولـئِک هم الصّـدِقون _ والَّذِین تَبَوَّءو الدّارَ و الإیمـنَ مِن قَبلِهم یحبّونَ مَن هاجرَ إلَیهم...».
wikifeqh: پاداش_آوارگان