پاتنم هیلاری

دانشنامه آزاد فارسی

پاتْنَم، هیلاری (۱۹۲۶)(Putnam, Hilary)
پاتْنَم، هیلاری
فیلسوف امریکایی. از ۱۹۶۵ استاد فلسفۀ دانشگاه هاروارد بوده و قبلاً در دانشگاه های نورت وسترن و پرینستون و مؤسسۀ فناوری ماساچوست (ام آی تی) تدریس کرده است. بر بسیاری از حوزه های فلسفه، ازجمله شناخت شناسی، متافیزیک، اخلاق و فلسفۀ سیاسی، تأثیر بسزایی داشته است. نظریه ای را به نام «واقع گرایی درونی» مطرح کرد مبنی بر این که چیزی به عنوان جهان واقعی وجود دارد، ولی ما نمی توانیم جز در بستر ذهن انسانی دربارۀ چنین جهانی سخن گوییم یا به آن راه یابیم. پاتنم بر آن است که از این دیدگاه، پی بردن به مفهوم عینیّت، هم در علم و هم در اخلاق، امری ناممکن است. پاتنم از نظریۀ «پوزیتیویسم منطقی» نیز سخت انتقاد کرد و بر آن بود که هیچ اصل ثابتی برای توجیه «اصل اثبات صحت» آن وجود ندارد که به کمک آن بتوان حقیقت را از راه تجربه یا از طریق پژوهش علمی به اثبات رساند (← پوزیتیویسم_منطقی). اگرچه پاتنم برای استقرار پایه های نظریۀ فلسفی کارکردگرایی، بر مبنای این عقیده که حالت های ذهنی بر محاسبه استوارند، تلاش فراوان کرد، اما در آثار جدیدترش بر ضدّ این نظریه استدلال می کند و محدودیت هایش را نشان می دهد. جای دادن همۀ سهم خدمات پاتنم در مقوله ای واحد کار دشواری است، به ویژه به سبب توانایی او در پرداختن به یک نظریۀ مستقل و اساسی و بهره گیری از آن تا مرحلۀ رسیدن به نتایج منطقی اش، ولو آن که این کار به معنی تجدید نظر یا رد کردن آن نظریه باشد. دقت و جامعیت پژوهش های فلسفی وی بسیار تأیید و تحسین شده است. از میان تألیفات گستردۀ پاتنم، تعدادی از آسان یاب ترین آثارش عبارت اند از عقل، حقیقت و تاریخ (۱۹۸۱)؛ واقع گرایی با چهر ه ای انسانی (۱۹۹۰)؛ کلمات و زندگی (۱۹۹۴).

پیشنهاد کاربران

بپرس