پاتریس امری لومومبا ( فرانسوی: Patrice Émery Lumumba ؛ ۲ ژوئیهٔ ۱۹۲۵ – ۱۷ ژانویهٔ ۱۹۶۱ ) سیاست مدار و اولین نخست وزیر کشور جمهوری دموکراتیک کنگو بود.
وی رهبر استقلال کنگو از امپراتوری استعماری بلژیک است. لومومبا با مبارزه هایی که از جوانی آغاز کرد راه را برای استقلال زئیر از بلژیک فراهم کرد و دست بلژیکی ها را از منابع و بانک های کنگو کوتاه ساخت. ولی پس از مدتی ( ده هفته حکومت به عنوان نخست وزیر ) توسط رئیس جمهور وقت کنگو عزل شد و پس از آن متواری گشت. سرانجام سرهنگ موبوتو سسه سوکو و ژرار سوته مأمور نظامی بلژیک و همکارانش پس از قطعه قطعه کردن لومومبا و دو وزیر وفادارش آن ها را در اسید سولفوریک انداختند و بقایای پیکرشان را هم سوزاندند. در سال ۲۰۰۲، بلژیک رسماً به خاطر نقش خود در اعدام عذرخواهی کرد.
... [مشاهده متن کامل]
تنها دو سال پیش از اینکه لومومبا به عنوان رهبر جنبش ملی کنگو انتخاب شود کارمند ساده اداره پست بود و پس از آن به عنوان مبلغ دوره گرد در یک شرکت آبجوفروشی مشغول به کار شد. همین شغل مقدمات سفر وی را به نقاط مختلف کنگو و گفتگو با مردم این کشور فراهم ساخت. لومومبا در حد فاصل سال های ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۰ دو بار به زندان افتاد؛ بار نخست به اتهام اختلاس که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم به علت فعالیت سیاسی برای استقلال کنگو از استعمار پادشاهی بلژیک بود.
تا پیش از آن روز یک آفریقایی هرگز جرئت نکرده بود چنین حرف هایی را درباره اروپایی ها سخن بزند.
مراسم روز استقلال کنگو از پادشاهی بلژیک روز ۳۰ ژوئن سال ۱۹۶۰ برگزار شد. لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود چند روز پیش از استقلال کنگو به عنوان نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شد. اما به خاطر موضع تند سیاسی اش نام او از فهرست سخنرانان مراسم روز استقلال حذف شد. با این حال پاتریس به توصیهٔ دوست و مشاورش، ژان ون لیرد که یک بلژیکی آزادی خواه بود پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد.
برخلاف سخنرانان دیگر که استقلال را از الطاف پادشاهی بلژیک می دانستند، لومومبا در اظهاراتی جنجالی از ظلم و جور و چپاولی که در دوران مستعمره بودن کشورش بر مردم کنگو گذشته صحبت کرد.
دولت پاتریس لومومبا در ۲۴ ژوئن ۱۹۶۰ آغاز به کار کرد. مخالفت های پی درپی نخست وزیر با مقامات بلژیکی به مجادله های مکرر بین او و مستشاران بلژیکی انجامید که همچنان بر استخراج و صادرات معادن سرشار استان کاتانگا در جنوب این کشور نظارت می کردند. استان کاتانگا از معادن غنی مس، اورانیوم و طلا برخوردار بود و سال ها قطب اصلی ثروت و درآمد پادشاهی بلژیک و تأمین کننده اورانیوم برای برنامه های اتمی واشینگتن بود. هم زمان سازمان یافته نبودن ارتش کنگو و دولت مرکزی به هرج و مرج در کنگو انجامید. در جنوب، یکی از دشمنان پاتریس به نام مویز چومبی، استان کاتانگا را مستقل از دولت کنگو اعلام کرد و خود را رئیس جمهور این بخش از کشور نامید.
وی رهبر استقلال کنگو از امپراتوری استعماری بلژیک است. لومومبا با مبارزه هایی که از جوانی آغاز کرد راه را برای استقلال زئیر از بلژیک فراهم کرد و دست بلژیکی ها را از منابع و بانک های کنگو کوتاه ساخت. ولی پس از مدتی ( ده هفته حکومت به عنوان نخست وزیر ) توسط رئیس جمهور وقت کنگو عزل شد و پس از آن متواری گشت. سرانجام سرهنگ موبوتو سسه سوکو و ژرار سوته مأمور نظامی بلژیک و همکارانش پس از قطعه قطعه کردن لومومبا و دو وزیر وفادارش آن ها را در اسید سولفوریک انداختند و بقایای پیکرشان را هم سوزاندند. در سال ۲۰۰۲، بلژیک رسماً به خاطر نقش خود در اعدام عذرخواهی کرد.
... [مشاهده متن کامل]
تنها دو سال پیش از اینکه لومومبا به عنوان رهبر جنبش ملی کنگو انتخاب شود کارمند ساده اداره پست بود و پس از آن به عنوان مبلغ دوره گرد در یک شرکت آبجوفروشی مشغول به کار شد. همین شغل مقدمات سفر وی را به نقاط مختلف کنگو و گفتگو با مردم این کشور فراهم ساخت. لومومبا در حد فاصل سال های ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۰ دو بار به زندان افتاد؛ بار نخست به اتهام اختلاس که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم به علت فعالیت سیاسی برای استقلال کنگو از استعمار پادشاهی بلژیک بود.
تا پیش از آن روز یک آفریقایی هرگز جرئت نکرده بود چنین حرف هایی را درباره اروپایی ها سخن بزند.
مراسم روز استقلال کنگو از پادشاهی بلژیک روز ۳۰ ژوئن سال ۱۹۶۰ برگزار شد. لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود چند روز پیش از استقلال کنگو به عنوان نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شد. اما به خاطر موضع تند سیاسی اش نام او از فهرست سخنرانان مراسم روز استقلال حذف شد. با این حال پاتریس به توصیهٔ دوست و مشاورش، ژان ون لیرد که یک بلژیکی آزادی خواه بود پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد.
برخلاف سخنرانان دیگر که استقلال را از الطاف پادشاهی بلژیک می دانستند، لومومبا در اظهاراتی جنجالی از ظلم و جور و چپاولی که در دوران مستعمره بودن کشورش بر مردم کنگو گذشته صحبت کرد.
دولت پاتریس لومومبا در ۲۴ ژوئن ۱۹۶۰ آغاز به کار کرد. مخالفت های پی درپی نخست وزیر با مقامات بلژیکی به مجادله های مکرر بین او و مستشاران بلژیکی انجامید که همچنان بر استخراج و صادرات معادن سرشار استان کاتانگا در جنوب این کشور نظارت می کردند. استان کاتانگا از معادن غنی مس، اورانیوم و طلا برخوردار بود و سال ها قطب اصلی ثروت و درآمد پادشاهی بلژیک و تأمین کننده اورانیوم برای برنامه های اتمی واشینگتن بود. هم زمان سازمان یافته نبودن ارتش کنگو و دولت مرکزی به هرج و مرج در کنگو انجامید. در جنوب، یکی از دشمنان پاتریس به نام مویز چومبی، استان کاتانگا را مستقل از دولت کنگو اعلام کرد و خود را رئیس جمهور این بخش از کشور نامید.
