ویژگی های حوزه علمیه

[ویکی فقه] حوزه های علمیه دارای ویژگی هایی هستند که آنها را از نهادهای مشابه علمی و آموزشی متمایز می کند، برخی از این ویژگی ها عبارتند از: داشتن جاذبه معنوی، استقلال از مراکز قدرت در زمینه های مدیریتی، مالی و آموزشی و نیز داشتن رابطه متقابل و صمیمی با مردم.
حوزه های علمیه در جامعه دینی ما از جایگاهی بس والا و مهم بر خوردار هستند. حوزه ها به مصداق آیه شریفه «اَلَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلًا کَلِمَهً طَیِّبَهً کَشَجَرهٍ طَیِّبَهٍ اَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِی السَّمَاء تُؤْتِی اُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِاِذْنِ رَبِّهَا...»
ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۴.
حوزه در لغت عرب به معنای ناحیه، مجتمع و مکان ثقل آمده است و حوزة الاسلام به معنای حدود و ثغور و نواحی اسلامی است. کلمه حوزه یا حوزه های علمیه اصطلاحی است رائج در جهان به ویژه نزد شیعیان به معنای مرکز تحصیل علوم دینی و به اصطلاح دانشگاهی است برای آموزش و فراگیری علوم دینی و قدیمه، که با در اختیار داشتن گنجینه به یادگار مانده از خاندان نبوت و عترت، فرهنگ بی نظیری را در تمام زمینه های علمی، اجتماعی و بعضا سیاسی از خود به یادگار گذارده است.
سید جوادی و دیگران، دائره المعارف تشیع، ج۶، ص۵۴۹، نشر حجتی، چاپ اول.
حوزه های علمیه دارای ویژگی هایی هستند که آنها را از نهادهای مشابه علمی و آموزشی متمایز می کند، که به طور مختصر به برخی از آنها اشاره می شود:یکی از مهمترین این ویژگیها، جاذبه معنوی آنهاست. فضای حاکم بر حوزه های علمیه، اخلاص و معنویت و تقوای الهی است که مهمترین شرط موفقیت و رشد و بالندگی در حوزه علمیه بوده و به همین دلیل است که مردم جامعه با اشتیاق و جدیت، دنباله رو دستورات دینی آنها هستند.ویژگی دیگر حوزه ها، استقلال از مراکز قدرت در زمینه های مدیریتی، مالی و آموزشی است.رابطه متقابل و صمیمی مردم و حوزه های علمیه و اتکای آنها به یکدیگر حاکمیت طبع بلند، زهد، قناعت، پرهیز از تجمل گرایی و اسراف بر حوزه های علمیه انعطاف پذیری حوزه ها در زمینه امکان تحصیل اقشار مختلف تقارن تعلیم و تعلم عدم محدودیت زمانی برای تحصیل.
علم الهدی، منصور، درآمدی بر شناخت حوزه و روحانیت، ص۳۷.
...