[ویکی نور] ویژگی های امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام ترجمه خصائص امیرالمؤمنین(ع)، یکی از آثاری است که عالمان اهل سنت در مناقب و فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) تألیف کرده اند. مؤلف آن نسائی یکی از محدثان بزرگ و صاحب کتاب السنن است.
نسائی در این اثر حدود 200 حدیث از راویان و محدثان غیر شیعی با ذکر سلسله اسناد آن نقل کرده و به این دلیل نزد حدیث پژوهان و رجال شناسان جایگاهی در خور توجه یافته است. چنانکه ابن حجر می گوید: «نسائی در میان صحابه پیامبر(ص) تنها به جستجوی احادیثی که در باره مناقب علی(ع) است، پرداخته و احادیثی بسیار را که بیش تر آنها دارای اسناد خوب و قابل قبولند، در این کتاب گرد آورد». بنابراین کتاب نسائی همان حقیقتی را نشان می دهد که حدیث شناسان بزرگ اهل سنت؛ مانند ابن حنبل، اسماعیل قاضی و ابوعلی نیشابوری بر آن معترفند و می گویند: «در حق هیچ کدام از اصحاب پیامبر به اندازه امام علی(ع)، فضائل و مناقب، با سندهای خوب نقل نشده است». دانشمندان بزرگ در مهارت نسائی نسبت به شناخت احادیث و رجال، همداستانند و عده ای همچون دارقطنی می گوید: «هیچ کس را بر نسائی مقدم نمی دارم» و ذهبی می نویسد: «نسائی در شناخت احادیث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذی ماهرتر است». البته همه این ستایش ها به این معنا نیست که نسائی از خطا مصون باشد و راه برای نقد احادیثی که نقل کرده بسته شود.
کتاب خصائص با موضوع پیشگامی علی(ع) در اسلام آغاز شده و پس از آن به ذکر ده ها حدیث درباره ویژگی های آن حضرت از قبیل حدیث ثقلین، طیر، رایت، منزلت، کسا، غدیر، سد ابواب و... پرداخته شده است. آن گاه با ذکر احادیثی در منقبت فاطمه(س) بحث را ادامه می دهد، سپس به شمه ای کوتاه از احادیث درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اشاره می کند و در پایان عنان سخن را به نبردهای امام علی(ع) می برد که در آن از پیش گویی های رسول خدا(ص) درباره حقانیت امام علی(ع)، و سرکشی، انحراف و خروج از دین دشمنان علی(ع) (قاسطین و ناکثین و مارقین) پرده افکنده است.
از کتاب خصائص نسائی حدود 12 نسخه خطی در کتابخانه های کشورهای گوناگون دارد و بارها در کشورهای مختلف منتشر شده و به چند زبان نیز ترجمه شده است. جدیدترین تحقیق آن، با بهره گیری از نسخه های متعدد توسط محمد کاظم محمودی صورت پذیرفته و در قم منتشر کرده است. این محقق روایات این کتاب را در کتاب های دیگر اهل سنت (و در مواردی از کتب شیعه) به دست آورده و به احادیث این کتاب اعتبار و اتقان بیش تری داده است.
نسائی در این اثر حدود 200 حدیث از راویان و محدثان غیر شیعی با ذکر سلسله اسناد آن نقل کرده و به این دلیل نزد حدیث پژوهان و رجال شناسان جایگاهی در خور توجه یافته است. چنانکه ابن حجر می گوید: «نسائی در میان صحابه پیامبر(ص) تنها به جستجوی احادیثی که در باره مناقب علی(ع) است، پرداخته و احادیثی بسیار را که بیش تر آنها دارای اسناد خوب و قابل قبولند، در این کتاب گرد آورد». بنابراین کتاب نسائی همان حقیقتی را نشان می دهد که حدیث شناسان بزرگ اهل سنت؛ مانند ابن حنبل، اسماعیل قاضی و ابوعلی نیشابوری بر آن معترفند و می گویند: «در حق هیچ کدام از اصحاب پیامبر به اندازه امام علی(ع)، فضائل و مناقب، با سندهای خوب نقل نشده است». دانشمندان بزرگ در مهارت نسائی نسبت به شناخت احادیث و رجال، همداستانند و عده ای همچون دارقطنی می گوید: «هیچ کس را بر نسائی مقدم نمی دارم» و ذهبی می نویسد: «نسائی در شناخت احادیث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذی ماهرتر است». البته همه این ستایش ها به این معنا نیست که نسائی از خطا مصون باشد و راه برای نقد احادیثی که نقل کرده بسته شود.
کتاب خصائص با موضوع پیشگامی علی(ع) در اسلام آغاز شده و پس از آن به ذکر ده ها حدیث درباره ویژگی های آن حضرت از قبیل حدیث ثقلین، طیر، رایت، منزلت، کسا، غدیر، سد ابواب و... پرداخته شده است. آن گاه با ذکر احادیثی در منقبت فاطمه(س) بحث را ادامه می دهد، سپس به شمه ای کوتاه از احادیث درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اشاره می کند و در پایان عنان سخن را به نبردهای امام علی(ع) می برد که در آن از پیش گویی های رسول خدا(ص) درباره حقانیت امام علی(ع)، و سرکشی، انحراف و خروج از دین دشمنان علی(ع) (قاسطین و ناکثین و مارقین) پرده افکنده است.
از کتاب خصائص نسائی حدود 12 نسخه خطی در کتابخانه های کشورهای گوناگون دارد و بارها در کشورهای مختلف منتشر شده و به چند زبان نیز ترجمه شده است. جدیدترین تحقیق آن، با بهره گیری از نسخه های متعدد توسط محمد کاظم محمودی صورت پذیرفته و در قم منتشر کرده است. این محقق روایات این کتاب را در کتاب های دیگر اهل سنت (و در مواردی از کتب شیعه) به دست آورده و به احادیث این کتاب اعتبار و اتقان بیش تری داده است.