[ویکی نور] ویژگی های امیرمؤمنان علی بن ابی طالب(علیه السلام). خصائص امیرالمؤمنین(ع)، یکی از آثاری است که عالمان اهل سنت در مناقب و فضائل امیرالمؤمنین علی(ع) تألیف کرده اند. مؤلف آن نسائی یکی از محدثان بزرگ و صاحب کتاب السنن است.
نسائی در این اثر حدود 200 حدیث از راویان و محدثان غیر شیعی با ذکر سلسله اسناد آن نقل کرده و به این دلیل نزد حدیث پژوهان و رجال شناسان جایگاهی در خور توجه یافته است. چنانکه ابن حجر می گوید: «نسائی در میان صحابه پیامبر(ص) تنها به جستجوی احادیثی که در باره مناقب علی(ع) است، پرداخته و احادیثی بسیار را که بیش تر آنها دارای اسناد خوب و قابل قبولند، در این کتاب گرد آورد». بنابراین کتاب نسائی همان حقیقتی را نشان می دهد که حدیث شناسان بزرگ اهل سنت؛ مانند ابن حنبل، اسماعیل قاضی و ابوعلی نیشابوری بر آن معترفند و می گویند: «در حق هیچ کدام از اصحاب پیامبر به اندازه امام علی(ع)، فضائل و مناقب، با سندهای خوب نقل نشده است». دانشمندان بزرگ در مهارت نسائی نسبت به شناخت احادیث و رجال، همداستانند و عده ای همچون دارقطنی می گوید: «هیچ کس را بر نسائی مقدم نمی دارم» و ذهبی می نویسد: «نسائی در شناخت احادیث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذی ماهرتر است». البته همه این ستایش ها به این معنا نیست که نسائی از خطا مصون باشد و راه برای نقد احادیثی که نقل کرده بسته شود.
کتاب خصائص با موضوع پیشگامی علی(ع) در اسلام آغاز شده و پس از آن به ذکر ده ها حدیث درباره ویژگی های آن حضرت از قبیل حدیث ثقلین، طیر، رایت، منزلت، کسا، غدیر، سد ابواب و ... پرداخته شده است. آن گاه با ذکر احادیثی در منقبت فاطمه(س) بحث را ادامه می دهد، سپس به شمه ای کوتاه از احادیث درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اشاره می کند و در پایان عنان سخن را به نبردهای امام علی(ع) می برد که در آن از پیش گویی های رسول خدا(ص) درباره حقانیت امام علی(ع)، و سرکشی، انحراف و خروج از دین دشمنان علی(ع) (قاسطین و ناکثین و مارقین) پرده افکنده است.
از کتاب خصائص نسائی حدود 12 نسخه خطی در کتابخانه های کشورهای گوناگون دارد و بارها در کشورهای مختلف منتشر شده و به چند زبان نیز ترجمه شده است. جدیدترین تحقیق آن، با بهره گیری از نسخه های متعدد توسط محمد کاظم محمودی صورت پذیرفته و در قم منتشر کرده است. این محقق روایات این کتاب را در کتاب های دیگر اهل سنت (و در مواردی از کتب شیعه) به دست آورده و به احادیث این کتاب اعتبار و اتقان بیش تری داده است.
ویژگی های امیر مؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام
نسائی در این اثر حدود 200 حدیث از راویان و محدثان غیر شیعی با ذکر سلسله اسناد آن نقل کرده و به این دلیل نزد حدیث پژوهان و رجال شناسان جایگاهی در خور توجه یافته است. چنانکه ابن حجر می گوید: «نسائی در میان صحابه پیامبر(ص) تنها به جستجوی احادیثی که در باره مناقب علی(ع) است، پرداخته و احادیثی بسیار را که بیش تر آنها دارای اسناد خوب و قابل قبولند، در این کتاب گرد آورد». بنابراین کتاب نسائی همان حقیقتی را نشان می دهد که حدیث شناسان بزرگ اهل سنت؛ مانند ابن حنبل، اسماعیل قاضی و ابوعلی نیشابوری بر آن معترفند و می گویند: «در حق هیچ کدام از اصحاب پیامبر به اندازه امام علی(ع)، فضائل و مناقب، با سندهای خوب نقل نشده است». دانشمندان بزرگ در مهارت نسائی نسبت به شناخت احادیث و رجال، همداستانند و عده ای همچون دارقطنی می گوید: «هیچ کس را بر نسائی مقدم نمی دارم» و ذهبی می نویسد: «نسائی در شناخت احادیث و رجال از مسلم و ابوداود و ترمذی ماهرتر است». البته همه این ستایش ها به این معنا نیست که نسائی از خطا مصون باشد و راه برای نقد احادیثی که نقل کرده بسته شود.
کتاب خصائص با موضوع پیشگامی علی(ع) در اسلام آغاز شده و پس از آن به ذکر ده ها حدیث درباره ویژگی های آن حضرت از قبیل حدیث ثقلین، طیر، رایت، منزلت، کسا، غدیر، سد ابواب و ... پرداخته شده است. آن گاه با ذکر احادیثی در منقبت فاطمه(س) بحث را ادامه می دهد، سپس به شمه ای کوتاه از احادیث درباره امام حسن(ع) و امام حسین(ع) اشاره می کند و در پایان عنان سخن را به نبردهای امام علی(ع) می برد که در آن از پیش گویی های رسول خدا(ص) درباره حقانیت امام علی(ع)، و سرکشی، انحراف و خروج از دین دشمنان علی(ع) (قاسطین و ناکثین و مارقین) پرده افکنده است.
از کتاب خصائص نسائی حدود 12 نسخه خطی در کتابخانه های کشورهای گوناگون دارد و بارها در کشورهای مختلف منتشر شده و به چند زبان نیز ترجمه شده است. جدیدترین تحقیق آن، با بهره گیری از نسخه های متعدد توسط محمد کاظم محمودی صورت پذیرفته و در قم منتشر کرده است. این محقق روایات این کتاب را در کتاب های دیگر اهل سنت (و در مواردی از کتب شیعه) به دست آورده و به احادیث این کتاب اعتبار و اتقان بیش تری داده است.
ویژگی های امیر مؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام