ویتالیان ( لاتین: Flavius Vitalianus , یونانی: Βιταλιανός ; درگذشت ۵۲۰ ) ژنرال امپراتوری بیزانس بود. او که بومی موئسیا در شمال بالکان بود و احتمالاً از تبار مختلط رومی و گوتی یا بربر سکایی بود، به دنبال پدرش وارد ارتش امپراتوری شد و تا سال ۵۱۳ به یک فرمانده ارشد در تراکیه تبدیل شد.
... [مشاهده متن کامل]
در آن سال او علیه امپراطور آناستاسیوس اول ( حکومت ۴۹۱–۵۱۸ ) ، که سختگیری مالی و ترویج میافیزیتیسم به طور گسترده ای محبوبیت نداشت، شورش کرد و به ویتالین اجازه داد تا به سرعت بخش بزرگی از ارتش و مردم تراکیه را به نفع خود جلب کند. ویتالین پس از کسب یک سری پیروزی بر ارتش های وفادار، خود قسطنطنیه را تهدید کرد و آناستاسیوس را مجبور کرد که رسماً از پذیرش میافیزیتیسم در تابستان ۵۱۵ صرف نظر کند. اما اندکی پس از آن، چون آناستاسیوس برخی از شروط قرارداد را رعایت نکرد، ویتالین به قسطنطنیه لشکر کشید، اما به طور قاطع توسط دریاسالار آناستاسیوس، مارینوس ، شکست خورد.
ویتالین به زادگاهش تراکیه گریخت و تا زمان مرگ آناستازیوس در سال ۵۱۸ مخفی ماند. او به عنوان یک مروج سرسخت ارتدوکس کلسدونی ، توسط امپراتور جدید ژوستین اول ( ح. 518–527 ) مورد عفو قرار گرفت و درگیر مذاکرات با پاپ برای پایان دادن به انشعابات آکاسی بود. او برای سال ۵۲۰ کنسول نامیده شد، اما اندکی پس از آن احتمالاً به دستور برادرزاده و وارث ظاهری جاستین، ژوستینیانوس ( ۵۲۷ - ۵۶۵ ) ، که در او رقیب بالقوه ای برای تاج و تخت می دید، به قتل رسید. پسران او نیز در ارتش روم شرقی ژنرال شدند.
ویتالیان در زالداپا در موئسیای پایین ( معمولاً با آبریت مدرن در شمال شرقی بلغارستان شناخته می شود ) به دنیا آمد. در منابع بیزانسی او را « گوت » یا « سکایی » می نامند. از آنجایی که مادر ویتالیان خواهر مقدونیوس دوم ، پدرسالار قسطنطنیه در سال های ۴۹۶–۵۱۱ بود، این امر به ازدواج مختلط و منشأ بربری احتمالی پدرش، پاتریسیولوس اشاره می کند. از سوی دیگر، ادعای «گوت» بودن وی بر اساس یک منبع سریانی است و امروزه مشکوک به حساب می آید. به همین ترتیب، برچسب "سکایی" که معمولاً توسط برخی از نویسندگان معاصر به او می گویند، قطعی نیست، زیرا اصطلاح "سکایی" می تواند به معنای ساکن سکایی صغیر یا به سادگی، در زبان کلاسیک رایج در متون بیزانسی، کسی باشد. از حواشی شمال شرقی جهان یونانی - رومی، با مرکزیت دریای مدیترانه ؛ این اصطلاح معنای گسترده ای داشت و فاقد ویژگی های قومی روشن بود. علاوه بر این، از آنجایی که هیچ یک از « راهبان سکاها »، که به نظر می رسد ویتالیان و اعضای خانواده اش با آنها نسبت خویشاوندی داشته اند، هیچ گونه خویشاوندی، از نظر خونی یا معنوی، با گوت های آرین که در آن زمان بر ایتالیا حکومت می کردند، ابراز نکردند. منشا ویتالیان مشکوک است. منشأ پاتریسیولوس هر چه بود، نام او لاتین بود، در حالی که از پسران خود ویتالیان، ژنرال های بوز و کوتز نام های تراسیایی و ونیلوس نامی گوتیک داشتند. برادرزاده اش، جان بعدها نیز در جنگ ها علیه استروگوت های ایتالیا به ژنرال برجسته ای تبدیل شد.
