[ویکی نور] وهابیت از دیدگاه مذاهب اهل سنت، اثر محمدباقر خالصی، ترجمه ای است آزاد با افزودنی ها و تنظیمی نو از کتاب کوچکی با عنوان «الوهابیة فی نظر علماء المسلمین»، که گزارشی است از دیدگاه عالمان اهل سنت درباره محمد بن عبدالوهاب و آراء او
کتاب با مقدمه ای از مترجم آغاز و مطالب در هفت عنوان، تنظیم شده است.
مترجم افزون بر ترجمه این کتاب، در مقدمه و نیز متن، مطالبی افزوده است. برخی از عناوین آن چنین است: موقعیت دینی احمد بن تیمیه، نمونه هایی از فتاوی او، افکار و اصول اعتقادی او، افکار و اصول اعتقادی او، عقاید محمد بن عبدالوهاب، کتاب هایی که اهل سنت در رد محمد بن عبدالوهاب نوشته اند و مباحث دیگری از این دست
آیین وهابیت که بیشتر و پیش تر از آنکه نگرشی بازنگرانه به اسلام باشد - چنان که به خبط ادعا شده است - رنگ و لعاب سیاسی داشته است، به خاطر ناهمگونی های فراوانش با محتوای راستین مکتب، مورد انکار بسیاری از متفکران اسلامی از شیعه و سنی قرار گرفت و کسان بسیاری در رد و نقد آن، کتاب نگاشتند
در مقدمه به این نکته اشاره شده است که عموما در هر دین و آئینی از آئین هایی که بر پایه دانش و تفکر به وجود آمده، یعنی ادیانی که از روز نخست یا بر حقیقت راستین و یا بر حقیقت پندارین پایه ریزی شده اند، به ناچار پس از چندی به شعبه ها و مذهب های متعددی تقسیم شده و آن وحدت اولیه آنها اندک اندک به اختلاف و تفرق منتهی گردیده است و اسلام از آن ادیان مستثنی نیست. البته اختلاف و تعدد مذهب در مکتب های فکری و اصولی، امری است طبیعی و ناشی از اختلاف کم و کیف ماهیت افکار بشری و وجود بی حد عوامل جنبی و عارضی مثل محیط و فرهنگ و سایر امور طبیعی است و هرگز امکان ندارد که بتوان این عوامل را از تأثیر بازداشت؛ الا اینکه این مطلب دلیل نمی شود که هر شعبه و مذهبی که در مکتب و دینی به وجود آمد و هراختلافی که در برداشت از متون و اصول آن دین برخیزد، حتما باید عوامل به وجود آوردن آن اختلاف، اندیشه و برداشت فکری و یا استنباط و اجتهاد نظری باشد، بلکه امکان دارد که مصالح شخصی و یا ملی و یا قومی و قبیله ای و یا اکثرا سیاسی باعث به وجود آمدن آن شود و مذهب وهابیت نیز یکی از همین مذاهبی است که مصلحت خارجی، آن را به وجود آورده و در عین حال که سعی شده نمای مذهبی آن کاملا حفظ شود و بلکه به شکل مترقی هم جلوه کند، ولی آثار و نشانه های دست خارجی، از همان اول در آن مشهود بوده است
کتاب با مقدمه ای از مترجم آغاز و مطالب در هفت عنوان، تنظیم شده است.
مترجم افزون بر ترجمه این کتاب، در مقدمه و نیز متن، مطالبی افزوده است. برخی از عناوین آن چنین است: موقعیت دینی احمد بن تیمیه، نمونه هایی از فتاوی او، افکار و اصول اعتقادی او، افکار و اصول اعتقادی او، عقاید محمد بن عبدالوهاب، کتاب هایی که اهل سنت در رد محمد بن عبدالوهاب نوشته اند و مباحث دیگری از این دست
آیین وهابیت که بیشتر و پیش تر از آنکه نگرشی بازنگرانه به اسلام باشد - چنان که به خبط ادعا شده است - رنگ و لعاب سیاسی داشته است، به خاطر ناهمگونی های فراوانش با محتوای راستین مکتب، مورد انکار بسیاری از متفکران اسلامی از شیعه و سنی قرار گرفت و کسان بسیاری در رد و نقد آن، کتاب نگاشتند
در مقدمه به این نکته اشاره شده است که عموما در هر دین و آئینی از آئین هایی که بر پایه دانش و تفکر به وجود آمده، یعنی ادیانی که از روز نخست یا بر حقیقت راستین و یا بر حقیقت پندارین پایه ریزی شده اند، به ناچار پس از چندی به شعبه ها و مذهب های متعددی تقسیم شده و آن وحدت اولیه آنها اندک اندک به اختلاف و تفرق منتهی گردیده است و اسلام از آن ادیان مستثنی نیست. البته اختلاف و تعدد مذهب در مکتب های فکری و اصولی، امری است طبیعی و ناشی از اختلاف کم و کیف ماهیت افکار بشری و وجود بی حد عوامل جنبی و عارضی مثل محیط و فرهنگ و سایر امور طبیعی است و هرگز امکان ندارد که بتوان این عوامل را از تأثیر بازداشت؛ الا اینکه این مطلب دلیل نمی شود که هر شعبه و مذهبی که در مکتب و دینی به وجود آمد و هراختلافی که در برداشت از متون و اصول آن دین برخیزد، حتما باید عوامل به وجود آوردن آن اختلاف، اندیشه و برداشت فکری و یا استنباط و اجتهاد نظری باشد، بلکه امکان دارد که مصالح شخصی و یا ملی و یا قومی و قبیله ای و یا اکثرا سیاسی باعث به وجود آمدن آن شود و مذهب وهابیت نیز یکی از همین مذاهبی است که مصلحت خارجی، آن را به وجود آورده و در عین حال که سعی شده نمای مذهبی آن کاملا حفظ شود و بلکه به شکل مترقی هم جلوه کند، ولی آثار و نشانه های دست خارجی، از همان اول در آن مشهود بوده است
wikinoor: وهابیت_از_دیدگاه_مذاهب_اهل_سنت