ولید اموی اول

وَلیدِ اُمَوی اوّل (۴۸ـ۹۶ق)
(یا: ولید بن عبدالملک) ششمین خلیفه (حک: ۸۶ـ۹۶ق) از سلسلۀ امویان. پس از مرگ پدرش، عبدالملک بن مروان، به خلافت رسید. ظالم و خون ریز، و به کم عقلی و نادانی معروف بود و در سخن گفتن اغلاط بسیار داشت . با وجود این، در دوران خلافت وی ، به سبب حضور دولتمردانی مقتدر و باتدبیر، حوادث بزرگی روی داد و قلمرو اسلام وسعت بسیار یافت و اسلام عظمت و شکوه ظاهری چشم گیری به دست آورد. ولید، عمر بن عبدالعزیز را فرمانروای مدینه کرد و فرمان داد تا مسجدالنبی را وسعت دهد و امپراتور روم را واداشت تا برای تجدید بنای این مسجد ۱۰۰هزار مثقال طلا و ۱۰۰ کارگر و ۴۰ بار سنگ های رنگارنگ مرمر ارسال کند. عمربن عبدالعزیز هم با تخریب خانه های اطراف مسجد و حجره های همسران پیغمبر (ص )، مسجد را تخریب و سپس بازسازی کرد و در ۹۰ق آن را به پایان رساند. ولید نخستین کس در اسلام بود که کعبه را با طلا تزئین کرد؛ بدین گونه که ۳۰ هزار دینار طلا را به شکل ورق های نازک درآورده و در ستون های داخلی ، ناودان و رکن های کعبه به کار برد. ولید همچنین با صرف هزینۀ زیاد، مسجد جامع دمشق را تجدید بنا کرد. در زمان او، حجاج بن یوسف ثقفی همچنان حاکم نیمه شرقی جهان اسلام باقی ماند و قتیبة بن مسلم باهلی، بخش بزرگ از ماوراء النهر را تصرف کرد و محمد بن قاسم ثقفی قسمتی از سند را به تصرف درآورد. موسی بن نصیر فرمانروای مدبر ازیقیه هم ابتدا به سرداری طارق بن زیاد و سپس با حضور خود توانست قوای اسلام را از تنگۀ جبل الطارق عبور داده و بخش هایی ازاسپانیا را که عرب «اندلس » خواند، ضمیمۀ قلمرو خلافت کند (۹۲ق). ولید به رغم جهالت ها و مظالمش ، بانی نخستین بیمارستان و مهمان سرا در ممالک اسلامی است و اولین کسی است که برای نابینایان ، بینوایان و جذامیان خواروبار مقرر داشت . وی پس از نُه سال و هشت ماه خلافت در ۴۳ /۴۹ سالگی درگذشت.