ولسوالی واخان

واخان یکی از ولسوالی های ولایت بدخشان در شمال خاوری افغانستان است با جمعیت نزدیک به ۱۸٬۳۲۸ نفر در قسمت شرق مرکز ولایت بدخشان موقعیت دارد که از شرق به کشور چین، از شمال به ولایت مختار کوهستان بدخشان، تاجیکستان، از جنوب به ساحهٔ گلگت، پاکستان و از غرب به ولسوالی اشکاشم متصل است.
دهلیز واخان در ولسوالی واخان واقع شده است. این منطقه با کوه های تاجیکستان و پاکستان هم سرحد است و تا مرز چین امتداد دارد. دهلیز واخان در قرن ۱۹ میلادی و در «بازی بزرگ» به عنوان یک منطقهٔ حائل میان دو امپراتوری روسیه و راج بریتانیا ایجاد شد تا دو امپراتوری با یکدیگر هم مرز نباشند. [ ۱]
واخی ها اغلب تاجیک تبار و پیرو طریقهٔ اسماعیلیه هستند. [ ۲]
مالداری چرخهٔ اصلی زندگی مردم را در واخان می چرخاند. [ ۳] گردشگری از جمله دیگر منابع درآمد در واخان است. در برخی از روستاهای واخان، مهمانخانه هایی برای پذیرایی از گردشگران بنا شده است. [ ۴]
بزرگترین یخچال های طبیعی افغانستان در ولسوالی واخان قرار دارند. [ ۵]
در سال ۲۰۱۳ میلادی، به عنوان دومین پارک ملی افغانستان معرفی شد. در این پارک ملی، کوه ۹ شاخ با بیش از ۷٬۵۰۰ متر ارتفاع قرار دارد. [ ۶] در این پارک ملی، یخچال های طبیعی واخان قرار دارند که در سلسله کوه های پامیر واقع شده اند.
پلنگ برفی، بز کوهی، خرس، آهوی مارکوپولو و برخی از انواع نادر پرندگان در پارک ملی واخان زندگی می کنند. [ ۷]