ولایت نورستان

قسمت های شمالی نورستان از غرب به شرق شامل مناطق رمگل، دره پیج، وایگل و باشگل می شود. نورستان از شمار زیادی درهٔ دالان مانند و کم پهنا تشکیل شده که شیب همه این دره ها از شمال به جنوب است. دره پیچ یا نورستان مرکزی از نظر ارتباط با دیگر نقاط نورستان اهمیت ویژه ای دارد زیرا توسط دره های فرعی با قسمت های باختری و خاوری نورستان ارتباط دارد. مناطق پردرخت نورستان تا ارتفاعات ۴۰۰۰ متری ادامه دارد و بالاتر از آن تنها درخت زارهای بید و بته زارها دیده می شوند. این ولایت دارای هشت ولسوالی/شهرستان بنام های نورگرام، دوآب، مندول، وایگل، واما، کامدیش، برگمتال و پارون ( مرکز نورستان ) است. در تقسیمات اداری نورستان، چندین دره مردم پشه ای چون ملیل و مشپه، وده وو، شاما، ژونیا، پیار و ننگراج جا داده شده است که از نگاه فرهنگی و تاریخی روابط بسیار نزدیکی با هم دارند.
نورستان مجموعاً ۷۵ هزار هکتار علف چر و ۲۵۱٬۵۰۴ هکتار جنگل دارد که یک پنجم تمام جنگلات افغانستان را تشکیل می دهد که با درختان ارچه، جلغوزه، نشتر، بلوط، اوبخت، سیروب و درختان کوهی باثمری چون بادام، تاک، انجیر و زیتون کوهی پوشیده شده است. نورستان سه دریای بزرگ؛ باشگل، وایگل ( پارون ) و رمگل و ده ها دریاچه کوچک دارد که تمام سال آب دارند. گوشه ای از نورستان نیست که آب زلال چشمه در آن روان نباشد و هوای معتدل و پاکیزه دارد.
در نورستان شش قبیله به نام های کته، کام، کلشه، پرسون، اشکون و گوَر زندگی دارند و به پنج زبان مختلف یعنی ( کته ویری، واسیو ویری، کلشه الا، تریگامی و اشکونی ) گپ می زنند. زبان مادری ۶۰٪ مردم نورستان نورستانی است. زبان پشتو زبان مکتب ها، مدرسه ها و اداری این ولایت بوده و به حیث زبان دوم توسط بیشتر مردم این ولایت گفته و شنیده می شود.