[ویکی نور] این کتاب، در باره اوضاع ایران در سال های 1291 تا 1322 گزارش هایی را در بر دارد که آنها را فردی ایرانی و تابع انگلستان به انگیزه نگاهبانی از منافع دولت متبوع خود سامان داده است. دولت انگلیس وی را بر «وکالت خانه» خود در شیراز گمارد و او از دید قانونی و اخلاقی موظف بود که منافع آن را پاس بدارد و گزارش هایی را از اوضاع اقلیم فارس (ولایت های جنوبی ایران) گرد آورد و به کمک مأموران و «خُفیه نویسان» خود هر هفته یا هر ماه یک بار آنها را به سفارت انگلستان بفرستد تا وزارت خارجه این کشور بر پایه گزارش های وی، اوضاع ایران (دروازه هند) را بپاید و مأمورانش را در این باره آموزش دهد و امپراطوری استعماری کشورش را پاسداری کند، اما به هر روی او به پیشرفت و دگرگونی اوضاع ایران نیز دل بسته بود.
حکومت انگلیس بر پایه همین گزارش ها و آگاهی به نفرت ملت ایران از حکومت قاجار، در جنبش آنان برای برپایی عد الت خانه، پشتیبانیشان می کرد و درهای سفارت خانه اش را به روی آنان می گشود تا با برافتادن آن حکومت رو به زوال و پیوستن به محرومانی که به زودی به قدرت می رسیدند، بر سفره آنان بنشیند و هم چنان محترم بماند. نام و نشان نویسنده این گزارش ها، دانسته نیست.
هر یک از گزارش های پیش گفته، با عنوان عام «وقایع اتفاقیه»، زیر عنوان خُردتری به نام هر یک از ماه های آن سال ها گنجانده شده و نویسنده آنها را با توجه به زندگی مردم کوچه و بازار و رویدادهای گوناگون میان صنف های مردم و شایعه ها و کنشها و واکنشهای رعیت و حاکمان در برابر یک دیگر سامان داده است.
اسناد گرد آمده در این کتاب، گزارش هایی از «غُره ماه محرم سنه 1291» تا «سی ام ذیقعده 1321» در بر دارند. هر گزارشی در باره دوره زمانی معینی مانند «از دهم جمادی الثانیه تا 29 جمادی الثانیه 1292» است. این گزارش ها بر پایه هر یک از ماه های این سال ها از یک دیگر جدا شده و موضوع های پراکنده و گسترده ای را در بر گرفته اند که بدین شرح گزارش می شوند:
1. عزل و نصب حاکمان فارس؛
حکومت انگلیس بر پایه همین گزارش ها و آگاهی به نفرت ملت ایران از حکومت قاجار، در جنبش آنان برای برپایی عد الت خانه، پشتیبانیشان می کرد و درهای سفارت خانه اش را به روی آنان می گشود تا با برافتادن آن حکومت رو به زوال و پیوستن به محرومانی که به زودی به قدرت می رسیدند، بر سفره آنان بنشیند و هم چنان محترم بماند. نام و نشان نویسنده این گزارش ها، دانسته نیست.
هر یک از گزارش های پیش گفته، با عنوان عام «وقایع اتفاقیه»، زیر عنوان خُردتری به نام هر یک از ماه های آن سال ها گنجانده شده و نویسنده آنها را با توجه به زندگی مردم کوچه و بازار و رویدادهای گوناگون میان صنف های مردم و شایعه ها و کنشها و واکنشهای رعیت و حاکمان در برابر یک دیگر سامان داده است.
اسناد گرد آمده در این کتاب، گزارش هایی از «غُره ماه محرم سنه 1291» تا «سی ام ذیقعده 1321» در بر دارند. هر گزارشی در باره دوره زمانی معینی مانند «از دهم جمادی الثانیه تا 29 جمادی الثانیه 1292» است. این گزارش ها بر پایه هر یک از ماه های این سال ها از یک دیگر جدا شده و موضوع های پراکنده و گسترده ای را در بر گرفته اند که بدین شرح گزارش می شوند:
1. عزل و نصب حاکمان فارس؛