وفود

[ویکی فقه] کلمه وفود جمع وفد، به معنای هیات های نمایندگی می باشد. در اصطلاح، وفود؛ به قبایل و گروه هایی اطلاق می شود که خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیده اند و اسلام آورده اند. عمده این گروه ها در سال نهم هجری ـ «عام الوفود»ـ (سال ورود هیات ها) خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیدند.
کلمه وفود جمع وفد، به معنای هیات های نمایندگی می باشد. در اصطلاح، وفود؛ به قبایل و گروه هایی اطلاق می شود که خدمت پیامبراکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیده اند و اسلام آورده اند. عمده این گروه ها در سال نهم هجری ـ «عام الوفود» ـ (سال ورود هیات ها) خدمت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیدند.
ورود وفود به مدینه
عمده منابع زمان ورود این هیات ها را به مدینه پس از مراجعت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) از تبوک دانسته اند.ابن هشام می نویسد: «پس از فتح مکه و مراجعت پیامبر از تبوک و اسلام مردم طائف (قبیله ثقیف)، نمایندگان و برگزیدگان عرب از مناطق مختلف بر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) وارد شدند.» طبرسی نیز می نویسد: «وقتی قبیله ثقیف اسلام آوردند، وفود عرب به محضر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آمدند و گروه گروه در دین خدا داخل شدند» به نظر می رسد این گروه ها پس از شکست قریش از پیامبر در فتح مکه، و اسلام این قبیله متوجه شدند که توان مقابله با پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و مسلمانان را ندارند، لذا به حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیدند و اظهار اسلام کردند. در منابع آمده است: «اعراب تا این زمان نگران کار قریش بودند و منتظر بودند ببینند کار آنان با پیامبر به کجا می انجامد. پس از فتح مکه و تسلیم شدن قریش (قبیله ای که در میان عرب مقام رهبری و سیادت را داشتند)، دریافتند که نیروی جنگ با رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) را ندارند. از این رو دین اسلام را پذیرفتند و فوج فوج به اسلام گرویدند.»
نزول سوره فتح
بنا به نقلی سوره فتح در همین خصوص نازل شده است. بنا به نقل عمده مفسران نزول سوره فتح بعد از صلح حدیبیه بوده است. برخی از قبایل هم وقتی می دیدند سایر قبایل گروه هایی را به محضر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) می فرستند و اسلام می آوردند، تشویق می شدند که اسلام بیاورند. «برخی از افراد قبیله غسان می گفتند: «آیا ما باید بدترین عرب باشیم ما به همین جهت به حضور پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) رسیدیم و مسلمان شدیم و او را تصدیق کردیم» محلی که این گروه ها عمدتا در آن محل با پیامبر دیدار می کردند، مسجدالنبی و در کنار «ستون وفود» بوده است.
تعداد هیئت های وفود
...