[ویکی فقه] وضع عام موضوع له خاص، به تصوّر معنای کلّی و وضع لفظ برای مصادیق آن اطلاق می شود و در علم اصول فقه کاربرد دارد.
یکی از اقسام وضع، به لحاظ تصور معنا، وضع عام و موضوع له خاص است که واضع در هنگام وضع ، یک معنای کلی را تصور می نماید، ولی لفظ را برای مصادیق آن معنای کلّی وضع می کند، نه خود معنای کلی در این جا «موضوع له» به وجهه تصور شده است و به بیان دیگر، هرگاه معنای تصور شده، کلی باشد، اما لفظ در برابر آن نباشد، بلکه در برابر افراد و مصادیق آن قرار داده شود، در آن صورت، وضع عام و موضوع له خاص است، مثل:وضع اسماء اشاره ، زیرا واضع، عنوان کلی مفرد مذکر را در نظر می گیرد، آن گاه لفظ «هذا» را برای هر فردی که مصداق آن باشد وضع می کند.
نکته
در امکان و تحقق این نوع از وضع به نظر مشهور اصولیون مانعی وجود ندارد.
یکی از اقسام وضع، به لحاظ تصور معنا، وضع عام و موضوع له خاص است که واضع در هنگام وضع ، یک معنای کلی را تصور می نماید، ولی لفظ را برای مصادیق آن معنای کلّی وضع می کند، نه خود معنای کلی در این جا «موضوع له» به وجهه تصور شده است و به بیان دیگر، هرگاه معنای تصور شده، کلی باشد، اما لفظ در برابر آن نباشد، بلکه در برابر افراد و مصادیق آن قرار داده شود، در آن صورت، وضع عام و موضوع له خاص است، مثل:وضع اسماء اشاره ، زیرا واضع، عنوان کلی مفرد مذکر را در نظر می گیرد، آن گاه لفظ «هذا» را برای هر فردی که مصداق آن باشد وضع می کند.
نکته
در امکان و تحقق این نوع از وضع به نظر مشهور اصولیون مانعی وجود ندارد.
wikifeqh: وضع_عام_موضوع_له_خاص