[ویکی فقه] وسواس یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری برای انسان ها است که نه تنها در جامعه ما بلکه در همه جوامع بشری به صورت آشکار و نهان وجود دارد. وسواس در واقع فکر، کلمه و یا تصویر است که به رغم اراده انسان به هشیاری او هجوم می آورد و سازمان روحی و روانی او را تحت سیطره خود قرار می دهد و اضطراب گسترده ای را در فرد برمی انگیزد.
وسواس یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری برای انسان ها است که نه تنها در جامعه ما بلکه در همه جوامع بشری به صورت آشکار و نهان وجود دارد. نمونه های آن در بین مردان و زنان به صورت های مختلف دیده می شود ولی برخی از نمونه های آن در بین زنان یا مردان بیشتر است. وسواس در بهداشت، نظافت و شستشو یکی از شایع ترین انواع آن در زنان است.برخی اصلاً توجه ندارند که مبتلا به اختلال وسواس هستند، لذا هیچ گاه در صدد اصلاح و درمان آن بر نمی آیند، دیگران هم نمی توانند کمک چندانی به آنها نمایند، اما افرادی که باور دارند و متوجه هستند که این مشکل در آن ها وجود دارد و باید درمان شود، به راحتی می توانند از دام آن رهایی یابند. وسواس ممکن است عوامل متعددی داشته باشد اما یکی از عوامل و زمینه های آن سخت گیری های والدین در دوران کودکی است. بارها دیده شده که مادر لباس و ملافه های کودک را چندین بار می شوید یا کودک را وادار می کند تا دستهایش را چندین بار بشوید. در هر دو صورت زمینه اختلال وسواس در فرزندان به وجود می آید و در دوران نوجوانی و بزرگسالی مشکلات جدّی برای فرد ایجاد می کند. اسلام هیچ گاه به انجام رفتارهای وسواسی چه به صورت نظافت و شستشو و چه در عبادت و نماز راضی نیست و این را نوعی اختلال رفتاری می داند.
تعریف وسواس
همان گونه که در نامه خود اشاره کردید وسواس در واقع فکر، کلمه و یا تصویر است که به رغم اراده انسان به هشیاری او هجوم می آورد و سازمان روحی و روانی او را تحت سیطره خود قرار می دهد و اضطراب گسترده ای را در فرد برمی انگیزد. وسواس خود به دو قسم می شود:۱: وسواس فکری: مثل فکرهای تکرار شونده و آزاردهنده که بی اختیار به ذهن خطور می کنند، مثلاً مادری صورت خون آلود فرزندش را که تصادف کرده، می بیند.۲: وسواس عملی: در این حالت انسان بدون اراده خود عملی را چندین بار انجام می دهد، این قسم در واقع به تبع برخی از افکار وسواسی عارض می شود، یعنی انسان به خاطر این که از افکار وسواسی خود رهایی پیدا کند، بی اختیار شروع به انجام برخی از اعمال می کند. مثل شستشو های مکرّر.
زمینه های ابتلاء
روانشناسان بالینی علل مختلفی برای بروز این بیماری بیان داشته اند و به دنبال آن راه حل هایی برای درمان ارائه داده اند، برخی از این علل ها از قرار زیر است:۱: وراثتی.۲: یادگیری از دیگران مخصوصاً والدین.۳: بیماری های عضوی.
وسواس بهنجار و نابهنجار
...
[ویکی فقه] وسواس (ابهام زدایی). واژه وسواس ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • وسواس (اخلاق)، از اصطلاحات به کار رفته در علم اخلاق، به معنای خطورات بد قلب• وسواس (اصول)، از اصطلاحات به کار رفته در اصول فقه، به معنای شخص دیرباور و شکّاک• وسواس (روان شناسی)، از اصطلاحات روان شناسی، یکی از بیمار ی های روانی
...
[ویکی فقه] وسواس (اخلاق). وسوسه، از زیان بارترین امراض قلبی است
همه خیالات و افکاری که بر ذهن و قلب انسان عبور می کنند بر چهار قسم است: افکار محرک عمل خیر و خیالات خوب که «الهام» نام دارند و افکار محرک عمل شر و خیالات بد که «وسوسه» نامیده می شوند.
دو قسم وسواس، اثر شیطان بوده و دو قسم الهام، از فیض ملائکه است.
معراج السعادة، ملا احمد نراقی، ص۱۲۸.
وسواس که خاطره و خواطر (یعنی حدیث نفس یا اندیشهها و خیالاتی که به دل خطور میکند.) شیطانی نیز نام دارد، در لغت به معنای صدایی آرام و پنهانی است.
لسان العرب، ابن منظورج۶، ص۲۵۵.
وسواس در اصطلاح، عبارت است از هرچه که باعث روگردانی دل از یاد خدای سبحان باشد؛ بنابراین، گسترده تر از معنای متعارف آن است؛ یعنی کثرت شک و یا حالتی که هنگام ارتکاب کارهای زشت و گناه بر قلب عارض می شود.
سرالاسراء فی شرح حدیث المعراج، علی سعادت پرور ج۱، ص۱۲۲.
...
[ویکی فقه] وسواس (اصول). وسواس، شخص دیرباور و شکّاک را گویند.
وسواس، مقابل قطّاع بوده و به شخصی گفته می شود که از اسباب و راه های متعارف، برای او قطع حاصل نمی شود، در حالی که نوع انسان های متعارف در این موارد، به قطع می رسند؛ به بیان دیگر، به انسان دیرباور که در هر امری از امور، اهل تشکیک است وسواس گفته می شود؛ یعنی نه تنها از راه های غیر متعارف، برای او یقین حاصل نمی شود، بلکه حتی از راه های متعارفی که انسان های معمولی از آن به قطع می رسند نیز، قطع پیدا نمی کند.
در کتاب انوار الاصول
در کتاب « انوار الاصول » آمده است:«و الوسواس و هو لا یقطع حین تحقق تلک الاسباب... اما الوسواس فاحکامه تشبه احکام القطّاع لان کل واحد منهما خارج عن حد الاعتدال، انما الفرق بینهما ان احدهما داخل فی جانب الافراط و الآخر فی جانب التفریط»
[ویکی فقه] وسواس (روان شناسی). وسواس یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری برای انسان ها است که نه تنها در جامعه ما بلکه در همه جوامع بشری به صورت آشکار و نهان وجود دارد. وسواس در واقع فکر، کلمه و یا تصویر است که به رغم اراده انسان به هشیاری او هجوم می آورد و سازمان روحی و روانی او را تحت سیطره خود قرار می دهد و اضطراب گسترده ای را در فرد برمی انگیزد.
وسواس یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری برای انسان ها است که نه تنها در جامعه ما بلکه در همه جوامع بشری به صورت آشکار و نهان وجود دارد. نمونه های آن در بین مردان و زنان به صورت های مختلف دیده می شود ولی برخی از نمونه های آن در بین زنان یا مردان بیشتر است. وسواس در بهداشت، نظافت و شستشو یکی از شایع ترین انواع آن در زنان است.برخی اصلاً توجه ندارند که مبتلا به اختلال وسواس هستند، لذا هیچ گاه در صدد اصلاح و درمان آن بر نمی آیند، دیگران هم نمی توانند کمک چندانی به آنها نمایند، اما افرادی که باور دارند و متوجه هستند که این مشکل در آن ها وجود دارد و باید درمان شود، به راحتی می توانند از دام آن رهایی یابند. وسواس ممکن است عوامل متعددی داشته باشد اما یکی از عوامل و زمینه های آن سخت گیری های والدین در دوران کودکی است. بارها دیده شده که مادر لباس و ملافه های کودک را چندین بار می شوید یا کودک را وادار می کند تا دستهایش را چندین بار بشوید. در هر دو صورت زمینه اختلال وسواس در فرزندان به وجود می آید و در دوران نوجوانی و بزرگسالی مشکلات جدّی برای فرد ایجاد می کند. اسلام هیچ گاه به انجام رفتارهای وسواسی چه به صورت نظافت و شستشو و چه در عبادت و نماز راضی نیست و این را نوعی اختلال رفتاری می داند.
زمانی، مصطفی، وسواس، پیدایش، رشد و علاج، پیام اسلام، ۱۳۶۹، ص۵۴-۳۶.
همان گونه که در نامه خود اشاره کردید وسواس در واقع فکر، کلمه و یا تصویر است که به رغم اراده انسان به هشیاری او هجوم می آورد و سازمان روحی و روانی او را تحت سیطره خود قرار می دهد و اضطراب گسترده ای را در فرد برمی انگیزد.
دادستان، دکتر پریرخ، روانشناسی مرضی تحوّلی، انتشارات سمت، ۱۳۸۰، ص۱۴۷.
روانشناسان بالینی علل مختلفی برای بروز این بیماری بیان داشته اند و به دنبال آن راه حل هایی برای درمان ارائه داده اند، برخی از این علل ها از قرار زیر است:۱: وراثتی.۲: یادگیری از دیگران مخصوصاً والدین.۳: بیماری های عضوی.
دادستان، دکتر پریرخ، روانشناسی مرضی تحوّلی، انتشارات سمت، ۱۳۸۰، ص۱۵۸-۱۵۷ (اقتباس).
...
