وِرولامیوم (Verulamium)
آثار برجای مانده از تئاتر رومی در شهر رومی ـ بریتانیایی نزدیک سنت آلبنز، واقع در هارتفوردشر. تا حدود ۴۵۰م در اشغال بود. ورولامیوم جای سکونتگاه بلژیکی مجاورش را گرفت و نخست در ۴۳ تا ۴۴پ م به اشغال رومیان درآمد. قدیمی ترین شهید انگلیسی، سنت آلبنز قدیس، احتمالاً در دورۀ فرمانروایی سِپتی میوس سِوِروس و در این شهر شهید شده است. بر کتیبۀ قطعه قطعه شده ای که از محل اجتماعات مردم یا بازارشهر به دست آمده نام آگریکولا، فرمانروای روم، ثبت شده است. این محل در اول قرن ۵م یا در قرن ۶م متروک شد. ورولامیوم در ۶۱م، در زمان فرمانروایی بودیکا به دست قوم آیسنی غارت شد، اما دکان های چوبی آن از نو ساخته شدند و در ۷۹م تالار اجتماعات مستطیل شکل (یا بازیلیکا) در آن برپاگردید. نقشۀ شهر در اواخر قرن اول م تقریباً مستطیل شکل بود. دیوار شهر، که از سنگ بنّایی ساخته شده و به دژ های بیرون نشستۀ محکم و دروازه های تودرتو مجهز بود، تا قرن ۳م برپا نشد. فعالیت ساختمانی تا پایان قرن ۵م ادامه داشت. امروزه فقط پی های دروازۀ جنوب شرقی و دیوار مجاور محوطه ای آجرفرش با هیپوکاست (کورۀ گرم کننده) و دستگاه گرمایش آن و ویرانه های باقی مانده از خانه ای بزرگ و تماشاخانه ای با فروشگاه های هم جوار آن برجای مانده است. حفاری های اوایل دهۀ ۱۹۳۰ و ۱۹۵۶ـ۱۹۶۳ نکته های فراوانی دربارۀ رشد شهر و جزئیات مربوط به احداث بنا، از قبیل استفاده از دیوارهای سنگ چخماقی با رگچین های سفالین سرخ و تیرهای زیر خواب بلوطی با دیوارهای جداکنندۀ گچ اندود را آشکار کرد. بسیاری از اشیای خاص و دست ساخت ها اکنون در موزۀ این کاوشگاه نگهداری می شوند. در کف های آجرفرش شده ای که ابتدا در خانه ها یافت شدند نقش مایۀ صدفی نیم دایره ای وجود دارد که می بایست کاودیوار (یا تاقچه) بوده باشد. همچنین شیری که سرِ گوزنی در دهان دارد در ۱۹۵۹ کشف شد. این هر دو نمونه به قرن ۲م تعلق دارند. دست ساخت هایی که به معرض نمایش گذاشته شده اند عبارت اند از مجسمۀ کوچک ونوس، که در سردابی واقع در زیر دکان مفرغ سازی یافت شد، ابزارها، جواهرات، سکه ها، و ظرف های سفالین.
آثار برجای مانده از تئاتر رومی در شهر رومی ـ بریتانیایی نزدیک سنت آلبنز، واقع در هارتفوردشر. تا حدود ۴۵۰م در اشغال بود. ورولامیوم جای سکونتگاه بلژیکی مجاورش را گرفت و نخست در ۴۳ تا ۴۴پ م به اشغال رومیان درآمد. قدیمی ترین شهید انگلیسی، سنت آلبنز قدیس، احتمالاً در دورۀ فرمانروایی سِپتی میوس سِوِروس و در این شهر شهید شده است. بر کتیبۀ قطعه قطعه شده ای که از محل اجتماعات مردم یا بازارشهر به دست آمده نام آگریکولا، فرمانروای روم، ثبت شده است. این محل در اول قرن ۵م یا در قرن ۶م متروک شد. ورولامیوم در ۶۱م، در زمان فرمانروایی بودیکا به دست قوم آیسنی غارت شد، اما دکان های چوبی آن از نو ساخته شدند و در ۷۹م تالار اجتماعات مستطیل شکل (یا بازیلیکا) در آن برپاگردید. نقشۀ شهر در اواخر قرن اول م تقریباً مستطیل شکل بود. دیوار شهر، که از سنگ بنّایی ساخته شده و به دژ های بیرون نشستۀ محکم و دروازه های تودرتو مجهز بود، تا قرن ۳م برپا نشد. فعالیت ساختمانی تا پایان قرن ۵م ادامه داشت. امروزه فقط پی های دروازۀ جنوب شرقی و دیوار مجاور محوطه ای آجرفرش با هیپوکاست (کورۀ گرم کننده) و دستگاه گرمایش آن و ویرانه های باقی مانده از خانه ای بزرگ و تماشاخانه ای با فروشگاه های هم جوار آن برجای مانده است. حفاری های اوایل دهۀ ۱۹۳۰ و ۱۹۵۶ـ۱۹۶۳ نکته های فراوانی دربارۀ رشد شهر و جزئیات مربوط به احداث بنا، از قبیل استفاده از دیوارهای سنگ چخماقی با رگچین های سفالین سرخ و تیرهای زیر خواب بلوطی با دیوارهای جداکنندۀ گچ اندود را آشکار کرد. بسیاری از اشیای خاص و دست ساخت ها اکنون در موزۀ این کاوشگاه نگهداری می شوند. در کف های آجرفرش شده ای که ابتدا در خانه ها یافت شدند نقش مایۀ صدفی نیم دایره ای وجود دارد که می بایست کاودیوار (یا تاقچه) بوده باشد. همچنین شیری که سرِ گوزنی در دهان دارد در ۱۹۵۹ کشف شد. این هر دو نمونه به قرن ۲م تعلق دارند. دست ساخت هایی که به معرض نمایش گذاشته شده اند عبارت اند از مجسمۀ کوچک ونوس، که در سردابی واقع در زیر دکان مفرغ سازی یافت شد، ابزارها، جواهرات، سکه ها، و ظرف های سفالین.
wikijoo: ورولامیوم