ورتیسیته

در مکانیک محیط های پیوسته، وُرتیسیته یا پیچش ( به انگلیسی: vorticity ) یک میدان بردار محوری است که حرکت چرخشی محلی یک محیط پیوسته نزدیک یک نقطه ( تمایل یک چیز به چرخش[ ۱] ) را توصیف می کند به صورتی که توسط یک ناظر واقع در آن نقطه و در حال حرکت با جریان دیده می شود.
به صورت دقیق تر ورتیسیته یک میدان بردارمحوری ω → است، که به صورت کرل بردار سرعت، u → ، تعریف می شود:
ω → ≡ ∇ × u → ,
که در آن ∇ عملگر دل است.
در مختصات دکارتی معادله به شکل زیر نوشته می شود:
ω → = ∇ × v → = ( ∂ ∂ x ∂ ∂ y ∂ ∂ z ) × ( v x v y v z ) = ( ∂ v z ∂ y − ∂ v y ∂ z ∂ v x ∂ z − ∂ v z ∂ x ∂ v y ∂ x − ∂ v x ∂ y ) .
ورتیسیته یا حرکت گردابی، در یک جرم پیوسته که مانند جسم صلب دوران می کند، دوبرابر بردار سرعت زاویه ای در آن حرکت می باشد.