وحدت موضوعی سور قران

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] وحدت موضوعی سور قرآن. نظریه وحدت موضوعی عبارت است از رابطه اُرگانیک و نظاموارِ آیات در هریک از سوره های قرآن کریم.
نظریه وحدت موضوعی یا رابطه اُرگانیک و نظاموارِ آیات در هریک از سوره های قرآن و به تعبیری سیستمی شدن آیات الهی بحثی بدیع و نوآمد است که قرآن پژوهان مسلمان در نیم قرن اخیر به آن توجه کرده اند. نظریه یاد شده در حقیقت، از اقسام مناسبات است. مسئله همبستگی و تناسب آیات قرآن ، رفته رفته توسعه یافته، از محدوده ارتباط برخی آیات و سوره ها فراتر می رود و به پیوستگی نظاموار که بیانگر نظمی منطقی میان تمامی آیات یک سوره است اطلاق می گردد.
اهمیت نظریه وحدت موضوعی
برخی پیشگامان نظریه وحدت موضوعی براین باورند که این نظریه مفسر را یاری می دهد تا در پرتو غرض اصلی سوره، تناسب میان آیات را نیز دریابد. بدیهی است که با کشف پیوند میان آیات می توان لطایف و نکات تفسیری بسیاری را دریافت و بر پندار ناروای گسیختگی قرآن خط بطلان کشید؛ اما وجود چنین پیوندی، تنها یکی از مقدمات نظریه ساختار هندسی سوره ها خواهد بود و هرگز معادل آن نیست. در علم تناسب آیات، مفسر یا اصولا توجهی به هدف و غرض اصلی سوره ندارد یا حداکثر آن را مقدمه و ابزاری برای کشف روابط میان آیات می داند. بقاعی کشف غرض سوره را ابزاری مطمئن برای شناخت مناسبات آیات می داند. هرچند نظریه وحدت موضوعی مبتنی بر پذیرش تناسب آیات است؛ اما لازمه اعتقاد به تناسب آیات، پذیرش نظریه وحدت موضوعی نخواهد بود.
نظریات درباره ارتباط و تناسب آیات
درباره ارتباط و تناسبِ آیات هریک از سوره های قرآن، مجموعاً ۶ نظریه وجود دارد:
← ارتباط میان آیات یک واحد نزول
...

پیشنهاد کاربران

بپرس