وجوب صلاه الجمعه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] رساله وجوب صلاة الجمعة تألیف زین الدین بن على جبعى عاملى معروف به شهید ثانى (م 966 ق) است. این رساله یکی از ده رساله از نوشته های شهید ثانی است که توسط انتشارات مکتبة بصیرتی در قم با عنوان رسائل الشهید الثانی (طبع قدیم) به چاپ رسیده است.
در این کتاب مسئله وجوب نماز جمعة در زمان غیبت امام معصوم ع بررسى شده است و مؤلف در نهایت قول به وجوب عینى آن را به طور مطلق مى پذیرد.
وى در ابتدا اتفاق علماء اسلام فى الجملة در تمام زمانها و مکانها را بر وجوب نماز جمعة ذکر مى کند و اینکه اصحاب امامیة در زمان حضور امام و نائب خاص وى، اتفاق بر وجوب عینى آن دارند امّا در زمان غیبت یا افرادى که اذن عام داشته باشند در بین آنان در بعضى از شرایط اختلاف وجود دارد.این کتاب به سبک فقه استدلالى نوشته شده است و در آثار فقهاى بعد از وى به آن استناد شده است.در الذریعةصفحه 62 از جلد 15 تا صفحه 79 حدود یکصد کتاب در موضوع نماز جمعة ذکر شده است.شیخ محمد حر عاملى (م 1104 ق) در رسالة فى صلاة الجمعة نظریات وى را تأیید و نظریات مخالفین را رد نموده است و شیخ جمال الدین محمد بن حسین خوانسارى در ابتداى کتابش اجماعهایى بر عدم وجوب عینى تا زمان شهید ثانى نوشته است (ذ79/15/)
مؤلف علاوه بر این کتاب، کتاب دیگرى بنام (الحث على صلاة الجمعة) تألیف نموده است که در الذریعة248/6، و اعیان الشیعه 155/7 به آن اشاره شده است و در هر دوى آنها تصریح شده که این دو کتاب با هم فرق دارند ولى در الذریعة آمده است طبعت مع رسالته فى وجوب الجمعة علت تألیف
شهید ثانى در خطبه کتاب درباره شرایط زمانى و علت تألیف کتاب براى رفع تهاجم به اسلام مى نویسد: فهذه جملة تشتمل على بیان حکم صلاة الجمعة فى هذه الزمان الذى قد منى فیه بالبلیّة اهل الایمان و خذلهم ببغیة و حسده الشیطان حتى هدموا اعظم قواعدالدین بالشبهة لا بالبرهان و ها انا محقق لموضع الخلاف فیها و مرشد الى ما هو الحق من وجوبها یومئذ بالدلیل الواضح و البرهان
در الذریعة(71/15، 72) به نسخه اى اشاره شده که تاریخ پایان یافتن کتاب در آن 972 ذکر شده است و بنابر این عده اى این کتاب را از تألیفات شهید ثانى ندانسته اند که در کشف الحجب اینگونه ذکر شده است ولى صاحب الذریعة به نسخه اى به خط مؤلف در کتابخانه خوانسارى اشاره نموده که به طور قطع مربوط به شهید ثانى مى باشد و بنابر این وى این اشتباه را نتیجه اشتباه ناسخ دانسته است که کلمه سبعین را به جاى ستین نوشته است و همینطور به نسخۀ تصحیح شده دیگرى اشاره مى کند که تاریخ پایان کتاب را 962 ق، یعنى چهار سال قبل از وفات وى ذکر نموده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس