واکسن ناقل ویروسی ( به انگلیسی: Viral vector vaccine ) نوعی واکسن است که با استفاده از یک ناقل ویروسی، ترکیبات ژنتیکی تولیدکنندهٔ آنتی ژن های یک عامل بیماری زا مانند ویروس را به بدن میزبان وارد می کند. با ورود مواد ژنتیکی طراحی شده در این واکسن ها به بدن میزبان، تولید آنتی ژن های عامل بیماری زا آغاز شده و متعاقب آن، آنتی بادی های مورد نظر، در بدن میزبان تولید می شوند و بدن در مواجههٔ احتمالی با آن عامل بیماری زا در آینده مقاوم خواهد بود. تا تاریخ آوریل ۲۰۲۱[ بروزرسانی] ، شش واکسن ناقل ویروسی، حداقل در یک کشور مجوز استفاده دریافت کرده اند: چهار مورد واکسن کووید - ۱۹ و دو مورد واکسن ابولا.
در واکسن های ناقل ویروسی، از نسخه ی اصلاح شدهٔ یک ویروس بی خطر برای انسان، به عنوان ناقل یا وکتور زیستی استفاده می شود تا نوکلئیک اسید سازندهٔ آنتی ژنی های عامل بیماری زا به بدن ارسال شود. در واکسن های ناقل ویروسی، ویروس مورد استفاده به عنوان ناقل، باعث بیماری نمی شود و همچنین مواد ژنتیکی ارسال شده نیز با ژنوم افراد، ادغام نمی شوند. [ ۱]
واکسن های ناقل ویروسی، بیان آنتی ژن ویروس را در بدن فعال می کنند و بر خلاف واکسن های ساب یونیت ( واکسن های زیرواحدی ) که فقط ایمنی هومورال ایجاد می کنند، پاسخ لنفوسیت های تی کشنده را نیز القا می کنند. ناقل های ویروسی عموماً طوری طراحی می شوند که قابلیت تکثیر نداشته و ژن های مورد نیاز برای تکثیر ویروس، هنگام طراحی واکسن، از محتوای واکسن حذف می شوند. [ ۲]
آدنوویروس ها: این ویروس ها توانایی انتقال و بیان ژن بالایی در وضعیت ترنس ژنی داشته، و می توانند سلول های تقسیم شونده و غیر تقسیم شونده را آلوده کنند. یکی از نقاط ضعف آدنوویروس ها نیز این است که بسیاری از افراد، به دلیل قرار گرفتن قبلی در معرض این ویروس ها به آن ها مقاوم هستند. عموماً برای تولید این واکسن ها از سروتیپ ۵ آدنوویروس انسانی استفاده می شود زیرا این ویروس می تواند به راحتی در مقادیری بالا تولید شود. [ ۲]
تا آوریل ۲۰۲۱، چهار واکسن ناقل آدنوویروس برای کووید ۱۹ حداقل در یک کشور، مجوز استفاده گرفته اند:
• واکسن کووید - ۱۹ آکسفورد - آسترازنکا: در این واکسن، از آدنوویروس اصلاح شدهٔ شامپانزه، ( ChAdOx1 ) استفاده می شود. [ ۳] [ ۴]
• واکسن کووید - ۱۹ اسپوتنیک وی: در این واکسن، از سروتیپ ۲۶ آدنوویروس انسانی برای تزریق اول و از سروتیپ ۵ برای تزریق دوم استفاده می شود. [ ۵] [ ۶]
• واکسن کووید - ۱۹ جانسون اند جانسون: در این واکسن، از سروتیپ ۲۶ استفاده می شود. [ ۷] [ ۸] [ ۹]
• کان سینو: در این واکسن نیز از سروتیپ ۵ استفاده می شود. [ ۱۰] [ ۱۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر واکسن های ناقل ویروسی، از نسخه ی اصلاح شدهٔ یک ویروس بی خطر برای انسان، به عنوان ناقل یا وکتور زیستی استفاده می شود تا نوکلئیک اسید سازندهٔ آنتی ژنی های عامل بیماری زا به بدن ارسال شود. در واکسن های ناقل ویروسی، ویروس مورد استفاده به عنوان ناقل، باعث بیماری نمی شود و همچنین مواد ژنتیکی ارسال شده نیز با ژنوم افراد، ادغام نمی شوند. [ ۱]
واکسن های ناقل ویروسی، بیان آنتی ژن ویروس را در بدن فعال می کنند و بر خلاف واکسن های ساب یونیت ( واکسن های زیرواحدی ) که فقط ایمنی هومورال ایجاد می کنند، پاسخ لنفوسیت های تی کشنده را نیز القا می کنند. ناقل های ویروسی عموماً طوری طراحی می شوند که قابلیت تکثیر نداشته و ژن های مورد نیاز برای تکثیر ویروس، هنگام طراحی واکسن، از محتوای واکسن حذف می شوند. [ ۲]
آدنوویروس ها: این ویروس ها توانایی انتقال و بیان ژن بالایی در وضعیت ترنس ژنی داشته، و می توانند سلول های تقسیم شونده و غیر تقسیم شونده را آلوده کنند. یکی از نقاط ضعف آدنوویروس ها نیز این است که بسیاری از افراد، به دلیل قرار گرفتن قبلی در معرض این ویروس ها به آن ها مقاوم هستند. عموماً برای تولید این واکسن ها از سروتیپ ۵ آدنوویروس انسانی استفاده می شود زیرا این ویروس می تواند به راحتی در مقادیری بالا تولید شود. [ ۲]
تا آوریل ۲۰۲۱، چهار واکسن ناقل آدنوویروس برای کووید ۱۹ حداقل در یک کشور، مجوز استفاده گرفته اند:
• واکسن کووید - ۱۹ آکسفورد - آسترازنکا: در این واکسن، از آدنوویروس اصلاح شدهٔ شامپانزه، ( ChAdOx1 ) استفاده می شود. [ ۳] [ ۴]
• واکسن کووید - ۱۹ اسپوتنیک وی: در این واکسن، از سروتیپ ۲۶ آدنوویروس انسانی برای تزریق اول و از سروتیپ ۵ برای تزریق دوم استفاده می شود. [ ۵] [ ۶]
• واکسن کووید - ۱۹ جانسون اند جانسون: در این واکسن، از سروتیپ ۲۶ استفاده می شود. [ ۷] [ ۸] [ ۹]
• کان سینو: در این واکسن نیز از سروتیپ ۵ استفاده می شود. [ ۱۰] [ ۱۱]
wiki: واکسن ناقل ویروسی