واپیچش

واپیچش (نورشناسی). در نورشناسی هندسی، اعوجاج یا واپیچش یک انحراف از پیش افکنی راست خط است؛ پیش افکنی که در آن خطوط مستقیم یک صحنه در یک تصویر، مستقیم باقی می مانند. واپیچش نوعی ابیراهی نوری است.
اگرچه واپیچش می تواند نامنظم باشد یا از الگوهای بسیاری پیروی کند، اما اغلب واپیچش هایی که مشاهده می شوند، به طور شعاعی متقارن با تقریبا متقارن هستند که ناشی از تقارن لنز عکاسی است. این واپیچش های شعاعی معمولاً می توانند به عنوان واپیچش بشکه ای یا واپیچش بالشتکی طبقه بندی شوند.
در واپیچش بشکه ای، بزرگنمایی تصویر با فاصله گرفتن از محور نوری کاهش می یابد. نتیجه ظاهری آن مانند تصویری است که به دور یک کره ( یا بشکه ) ترسیم شده است. لنزهای چشم ماهی که نماهای نیمکره ای دارند، از این نوع واپیچش به عنوان راهی برای نشان دادن یک صفحهٔ شیئی بی نهایت گسترده در یک ناحیه تصویر محدود استفاده می کنند. در یک لنز زوم، واپیچش بشکه ای در وسط دامنه فاصله کانونی لنز ظاهر می شود و در انتهای زاویه - باز دامنه بدترین است.
در واپیچش بالشتکی، بزرگنمایی تصویر با فاصله گرفتن از محور نوری افزایش می یابد. نتیجه قابل مشاهده این است که خطوطی که از مرکز تصویر عبور نمی کنند، به سمت داخل،   یعنی مرکز تصویر، مانند یک بالشتک، خم می شوند.