والده سلطان

والده سلطان، لقبی بود که در امپراتوری عثمانی به مادر سلطان داده می شد. والده سلطان پس از خود سلطان دارای بالاترین جایگاه بوده و نفوذ فراوانی در امور امپراتوری داشته است. به عنوان مادر سلطان، طبق سنت اسلامی ( «حق مادر حق خداست» ) ، والده سلطان تأثیر بسزایی در امور امپراتوری خواهد داشت. او در دربار و اتاقهای شخصی خود ( همیشه در مجاورت پسرش ) و کارمندان حکومت قدرت های بزرگی داشت. والده سلطان نیز به طور سنتی به منابع اقتصادی قابل توجهی دسترسی داشت و اغلب پروژه های بزرگ معماری را تأمین مالی می کرد، که فقط سلطان حاکم توانایی تامین آن را داشت. به طور خاص، در سدهٔ هفدهم، در دوره ای که به دورهٔ سلطنت زنان مشهور شد، با روی کار آمدن سلطان های بی کفایت یا نابالغ، نقش و دخالت والده سلطان در امور سلطنتی افزایش چشمگیری یافت اولین بار سلیمان قانونی به مادرش حفصه سلطان این لقب و اقتدار را عطا کرد و سپس خرم سلطان با کسب لقب و قدرت خاصگی باعث بیشتر شدن قدرت زنان شد. قبل از قرن ۱۶ میلادی مادران سلاطین عثمانی لقب والده خاتون می گرفتند.
برخی زنان همسر رسمی سلطان و زنی آزاد بودند و به همین دلیل در زمان سلطنت پسرشان قدرتی بسیار عالی تر و بزرگتر از حد معمول که شگفت انگیز بود داشتند، مانند؛ نوربانو سلطان، صفیه سلطان و کوشم سلطان و برخی والده ها و خاصگی ها به دلیل نبودن همسرشان در قصر یا کم سن بودن فرزندشان یا نداشتن کفایت لازم، خود حکومت را اداره می کردند مانند؛ خرم سلطان ، حلیمه سلطان، کوشم سلطان و تورخان سلطان.
اولین والده سلطان عثمانی حفصه سلطان بود و آخرین والده سلطان عثمانی پرستو سلطان بود . قدرتمند ترین والده سلطان از میان تمام والده سلطان ها کوسم سلطان بود.