واقعهٔ میدان توپخانه مجموعه اتفاقاتی است که در بیست روز اواخر آذر و اوائل دی ماه ۱۲۸۶ ه. خ اتفاق افتاد و طی آن کشمکش بین محمد علی شاه و مجلس و مردم به اوج خود رسید و سپس به طور موقت فروکش کرد.
بعد از برگزاری باشکوه سالگرد فرمان مشروطیت و تأسیس مجلس ملی و پس از کشته شدن علی اصغر خان امین السلطان، و هم چنین پافشاری مجلس برای تصویب متمم قانون اساسی، اختلاف بین مجلس و دربار شدت یافت و سعدالدوله و درباریان شاه را ضد مجلس تحریک و ترغیب می کردند. مجلس نیز با حمایت انجمن ها در صدد تقویت ارکان مشروطیت و تجهیز و تدارک محافظت از خود بود.
... [مشاهده متن کامل]
از روز شنبه ۸ و یکشنبه ۹ ذی القعده ۱۳۲۵ ( ۲۲ آذر ۱۲۸۶ ) گروه هایی از اراذل و اوباش به سرکردگی صنیع حضرت و مقتدر نظام و به اشارهٔ دربار به طرف مجلس و مسجد سپهسالار در میدان بهارستان هجوم برده، اقدام به عربده کشی و تظاهرات علیه مشروطه و مجلسیان نمودند.
به دنبال افزایش تنش بین مجلسیان و دربار، از روزهای پیش مجلس در تدارک اقدامات حفاظتی بوده است. هر انجمن در حجره ای از مسجد سپهسالار مستقر می شود و نام خود را بالای حجره نصب می نماید. انجمن آذربایجان، شاه آباد و انجمن های دیگر، افراد خود را مسلح کرده، به نگهبانی می پردازند. سخنرانان و گویندگان مانند ملک المتکلمین، سید محمدرضا مساوات شیرازی، میرزا جهانگیر خان صوراسرافیل نطق های مهیج ایراد کرده، اعضای انجمن و مردم را به مقاومت دعوت می کنند. مخارج شام و ناهار از طرف کمیسیون مخصوص مجلس پرداخته می شود.
در این ایام کار و کسب تعطیل می شود و مردم گروه گروه در مقابل مجلس و مسجد تجمع دارند و با وجودی که از مخالفان تحریکات ادامه دارد، اما نزاع و زدوخوردی جدی پیش نمی آید. احتشام السلطنه ( رئیس مجلس ) و وکلای آذربایجان ادارهٔ انجمن ها را نظارت می کنند.
پس از این که نیروهای طرفدار مشروطه اراذل و اوباش را از مسجد بیرون کردند آن ها بعد از دشنام و تهدید و تیراندازی به در مجلس به طرف میدان توپخانه رفته، چادرهایی برپا نمودند. جبههٔ استبداد از سه گروه تشکیل می شد.
گروه اول جمعی اراذل و اوباش سنگلج به سرکردگی مقتدر نظام و لوطی های چاله میدان به سرکردگی صنیع حضرت.
گروه دوم فراشان و غلامان کشیکخانه و سربازان فوج و اَستَرداران و شترداران امیر بهادر جنگ.
گروه سوم دینداران عامی به سرکردگی شیخ فضل الله نوری و سید علی یزدی و میرزا ابوطالب زنجانی و ملا محمد آملی که گروه روحانیان دربار را تشکیل می دادند.
بعد از برگزاری باشکوه سالگرد فرمان مشروطیت و تأسیس مجلس ملی و پس از کشته شدن علی اصغر خان امین السلطان، و هم چنین پافشاری مجلس برای تصویب متمم قانون اساسی، اختلاف بین مجلس و دربار شدت یافت و سعدالدوله و درباریان شاه را ضد مجلس تحریک و ترغیب می کردند. مجلس نیز با حمایت انجمن ها در صدد تقویت ارکان مشروطیت و تجهیز و تدارک محافظت از خود بود.
... [مشاهده متن کامل]
از روز شنبه ۸ و یکشنبه ۹ ذی القعده ۱۳۲۵ ( ۲۲ آذر ۱۲۸۶ ) گروه هایی از اراذل و اوباش به سرکردگی صنیع حضرت و مقتدر نظام و به اشارهٔ دربار به طرف مجلس و مسجد سپهسالار در میدان بهارستان هجوم برده، اقدام به عربده کشی و تظاهرات علیه مشروطه و مجلسیان نمودند.
به دنبال افزایش تنش بین مجلسیان و دربار، از روزهای پیش مجلس در تدارک اقدامات حفاظتی بوده است. هر انجمن در حجره ای از مسجد سپهسالار مستقر می شود و نام خود را بالای حجره نصب می نماید. انجمن آذربایجان، شاه آباد و انجمن های دیگر، افراد خود را مسلح کرده، به نگهبانی می پردازند. سخنرانان و گویندگان مانند ملک المتکلمین، سید محمدرضا مساوات شیرازی، میرزا جهانگیر خان صوراسرافیل نطق های مهیج ایراد کرده، اعضای انجمن و مردم را به مقاومت دعوت می کنند. مخارج شام و ناهار از طرف کمیسیون مخصوص مجلس پرداخته می شود.
در این ایام کار و کسب تعطیل می شود و مردم گروه گروه در مقابل مجلس و مسجد تجمع دارند و با وجودی که از مخالفان تحریکات ادامه دارد، اما نزاع و زدوخوردی جدی پیش نمی آید. احتشام السلطنه ( رئیس مجلس ) و وکلای آذربایجان ادارهٔ انجمن ها را نظارت می کنند.
پس از این که نیروهای طرفدار مشروطه اراذل و اوباش را از مسجد بیرون کردند آن ها بعد از دشنام و تهدید و تیراندازی به در مجلس به طرف میدان توپخانه رفته، چادرهایی برپا نمودند. جبههٔ استبداد از سه گروه تشکیل می شد.
گروه اول جمعی اراذل و اوباش سنگلج به سرکردگی مقتدر نظام و لوطی های چاله میدان به سرکردگی صنیع حضرت.
گروه دوم فراشان و غلامان کشیکخانه و سربازان فوج و اَستَرداران و شترداران امیر بهادر جنگ.
گروه سوم دینداران عامی به سرکردگی شیخ فضل الله نوری و سید علی یزدی و میرزا ابوطالب زنجانی و ملا محمد آملی که گروه روحانیان دربار را تشکیل می دادند.
