واحد جوهری. [ ح ِ دِ ج َ / ج ُ هََ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) واحد حقیقی است که بر دو قسم میباشد یکی واحد جوهری بالوهم ، دیگر واحد جوهری بالفعل. واحد جوهری بالوهم عبارت از واحد عددی است که اصل عدد و مبداء آن است. واحد جوهری بالفعل عبارت از معنایی است که متغیر و متکثر و مستحیل نیست و متصف به صفتی از صفات اجسام نمیباشد و در معرض کون و فساد هم قرار ندارد و شبیه بچیزی نیست و او ذات حق تعالی است شاعر گوید :
صفت و ذات جمع کن با هم
واحدش جو ز عارفان فافهم.( فرهنگ مصطلحات عرفا جعفر سجادی ).
و رجوع به واحد و وحدت شود.