هیرانیاگاربها

هیرانیاگاربها ( انگلیسی: Hiraṇyagarbha ) ، بدن لطیف کیهانی، زهدان طلایی. [ ۱]
بنا به رساله های براهمانا، مانو ( Manu ) در آغاز آب ها را آفرید، و روی آن دانه ای افشاند و دانه مبدل به بیضه ای زرین شد ( hiraṇya garbha ) و مانو به صورت برهمن در آن ظاهر گردید. و چون این هستهٔ جهان شناسی جامع جمیع امکانات آفرینش بوده، بی دلیل نیست که این تمثیل جهان شناسی به برهمن مربوط شده باشد، چه برهمن در آغاز اصل آفریننده و هستی بخش حیات بوده است. [ ۲]
هیرانیاگاربها که به معنی رحم طلایی است به پرانای کلی ( universal ) همه فراگیر گفته می شود. شانکاراچاریا ( shankarāchārya ) در اظهاراتی که دربارهٔ برهما سوتراها بندهای ( ۱۳و۴و۲ ) نموده است، می گوید: پرانای الهی را که به صورت کلی و فردی، به عنوان هیرانیاگاربها گسترده است، به نام ویبهو ( vibhoo ) بیان می شود، یعنی همه فرا گیر است، و این پرانای فردی موجودات زنده نیست، بلکه آنها انو ( anu ) ، یعنی اتمیک ( atomic ) می باشند. [ ۳]
• «فلسفه اوپانیشادها و متافیزیک هندی باستان: همان طور که در مجموعه ای از مقالات ارائه شده در بررسی کلکته» توسط آرچیبالد ادوارد گوف ارائه شده است. منتشر شده توسط Trübner & Co. ، 1882. p. 164.